Ιστορικό βήμα στη Χιλή: Νομοσχέδιο για ελεύθερη άμβλωση μέχρι τη 14η εβδομάδα

Η κυβέρνηση ανοίγει τον δρόμο για κοινοβουλευτικό διάλογο σε ένα από τα πλέον πολωτικά κοινωνικά ζητήματα – Σημαντική πρόκληση για τη συντηρητική αντιπολίτευση και τη θρησκευτική επιρροή

Ιστορικό βήμα στη Χιλή: Νομοσχέδιο για ελεύθερη άμβλωση μέχρι τη 14η εβδομάδα

Η κυβέρνηση της Χιλής κατέθεσε την Τετάρτη στο Κογκρέσο σχέδιο νόμου που προβλέπει τη νομιμοποίηση της άμβλωσης έως και τη 14η εβδομάδα της κύησης, υλοποιώντας μία από τις βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις του προέδρου Γκαμπριέλ Μπόριτς.

Η παρουσίαση του νομοσχεδίου σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στον διάλογο γύρω από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στη χώρα, καθώς έρχεται 36 χρόνια μετά την πλήρη απαγόρευση της άμβλωσης από το στρατιωτικό καθεστώς του Αουγκούστο Πινοσέτ.

«Ξεκινάμε σήμερα έναν διάλογο στο κοινοβούλιο για ένα ζήτημα που υπήρξε ιστορικά φιμωμένο», δήλωσε η υπουργός Γυναικών, Αντόνια Ορεγιάνα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Υπενθύμισε ότι η απαγόρευση των αμβλώσεων επιβλήθηκε με διάταγμα λίγο πριν από την αποχώρηση της δικτατορίας, το 1990, καταργώντας ακόμη και τις εξαιρέσεις για θεραπευτική αποβολή.

Μέχρι και το 2017, η άμβλωση ήταν πλήρως απαγορευμένη στη Χιλή. Τότε, η νομοθεσία χαλάρωσε μερικώς, επιτρέποντας την άμβλωση μόνο σε τρεις εξαιρετικές περιπτώσεις: όταν κινδυνεύει η ζωή της εγκύου, όταν το έμβρυο είναι μη βιώσιμο και σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης μετά από βιασμό.

Διχασμένη η κοινωνία

Η κοινωνία της Χιλής παραμένει βαθιά διχασμένη γύρω από το ζήτημα. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το 34% των πολιτών τάσσεται υπέρ της ελεύθερης επιλογής της γυναίκας, ενώ το 50% υποστηρίζει ότι η άμβλωση θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Το σχέδιο νόμου αναμένεται να αντιμετωπίσει ισχυρές αντιδράσεις από τη συντηρητική αντιπολίτευση και την Καθολική Εκκλησία, που εξακολουθούν να ασκούν σημαντική επιρροή στον δημόσιο διάλογο. Η κυβέρνηση Μπόριτς δεν διαθέτει πλειοψηφία σε κανένα από τα δύο σώματα του Κογκρέσου, γεγονός που δημιουργεί αβεβαιότητα ως προς την τελική τύχη της πρότασης.

Η υπουργός Ορεγιάνα αναγνώρισε τις πολιτικές δυσκολίες και παραδέχθηκε ότι είναι αβέβαιο αν το νομοσχέδιο θα τεθεί σε ψηφοφορία πριν από τη λήξη της κυβερνητικής θητείας, τον Μάρτιο του 2026. Παρ’ όλα αυτά, τόνισε ότι πρόκειται για ένα βήμα-ορόσημο σε έναν αγώνα δεκαετιών, επισημαίνοντας τη σημασία της κοινοβουλευτικής συζήτησης:

«Η άμβλωση δεν είναι μόνο ζήτημα υγείας, αλλά και δικαιώματος επιλογής. Η νομιμοποίησή της αποτελεί ιστορική διεκδίκηση των φεμινιστικών κινημάτων στη Χιλή».

Η πρωτοβουλία για ευρύτερη κατοχύρωση του δικαιώματος στην άμβλωση δεν είναι καινούρια. Το 2022, η κυβέρνηση Μπόριτς στήριξε ενεργά το προτεινόμενο νέο Σύνταγμα, το οποίο περιλάμβανε ρητή αναγνώριση του δικαιώματος στην τεχνητή διακοπή κύησης. Ωστόσο, το σχέδιο απορρίφθηκε από τους πολίτες με δημοψήφισμα, διατηρώντας σε ισχύ το ισχύον Σύνταγμα της εποχής Πινοσέτ.

Το νέο νομοσχέδιο φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την έντονη αντιπαράθεση για τα όρια ανάμεσα στη θρησκεία, την πολιτική και τα δικαιώματα των γυναικών στη Λατινική Αμερική – και ειδικά σε μία χώρα όπου οι κοινωνικές αλλαγές κινούνται με αργούς ρυθμούς, κάτω από το βάρος της ιστορικής συντήρησης.