Σπήλαια: Οι… «κουτσομπόλες» της Γης, πώς μαρτυρούν την κλιματική αλλαγή

13 μικρές και μεγάλες λίμνες θα συναντήσει ο επισκέπτης, στο Σπήλαιο των Λιμνών στα Καστριά Καλαβρύτων

σπήλαια

Οι …«κουτσομπόλες» της Γης φαίνεται να είναι, κατά κάποιον τρόπο, τα σπήλαια, αφού μας μαρτυρούν τα κλιματικά γεγονότα που συνέβησαν μερικές δεκάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πριν!

Σύμφωνα με τον Ισίδωρο Καμπόλη, γεωλόγο με μεταπτυχιακή ειδίκευση στη γεωλογία των σπηλαίων και διδακτορική διατριβή στη σπηλαιογένεση και την παλαιοκλιματολογία μέσα από τα σπήλαια, τα σπήλαια φιλοξενούν τις χρονοκάψουλες του κλίματος της Γης:

«Ολοι αυτοί οι σχηματισμοί που φιλοξενούν τα σπήλαια, οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες, αποτελούν πολύ καλούς καταγραφείς των κλιματικών συνθηκών που έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια» σημειώνει και αναφέρει:

«Το νερό της βροχής έχει μέσα του διαλυμένο διοξείδιο του άνθρακα και αυτό το διοξείδιο του άνθρακα του προσδίδει έναν όξινο χαρακτήρα με τον οποίο προσβάλει τον ασβεστόλιθο και δημιουργεί τις κοιλότητες και τα σπήλαια που επισκεπτόμαστε και που υπάρχουν πάρα πολλά στην Ελλάδα. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας του νερού της βροχής να διαλύει το Σπήλαιο, όταν οι χημικές συνθήκες το επιτρέπουν, αυτή η σταγονορροή, αυτό το νερό της βροχής, μπορεί να δημιουργεί τα σπηλαιαποθέματα των σπηλαίων».

ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΝΕΡΟΥ

Ο κ. Καμπόλης είναι επιστημονικός σύμβουλος του εντυπωσιακού Σπηλαίου των Λιμνών στα Καστριά Καλαβρύτων και όπως σημειώνει, τα τελευταία πέντε χρόνια η κατάσταση στο Σπήλαιο έχει αλλάξει εξαιτίας των μειωμένων βροχοπτώσεων. Κάτι που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή: «Λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μεγάλη παροχή νερού από το υπέδαφος και από την οροφή πάνω από το σπήλαιο.

Εφόσον δεν υπάρχει μεγάλη παροχή νερού, δεν έχουμε ιδιαίτερα έντονη σταγονορροή και κατ’ επέκταση δεν μπορεί η σταγονορροή να γεμίσει τις λίμνες, γιατί οι λίμνες του Σπηλαίου των Λιμνών οφείλονται στην συγκέντρωση νερού από το νερό της σταγονορροής».

Η φυσική είσοδος του Σπηλαίου των Λιμνών βρίσκεται σε υψόμετρο 820 μέτρων και από μία πορεία 2 χιλιομέτρων φτάνουμε σε υψόμετρο 920 μέτρων. Υπάρχει μία υψομετρική διαφορά μεταξύ της φυσικής εισόδου και του τελευταίου τμήματος του Σπηλαίου των 100 μέτρων. Αυτή η υψομετρική διαφορά είναι αυτή που προκαλεί τον σχηματισμό των λιμνών.

«Δυστυχώς τα τελευταία πέντε χρόνια, λόγω της διατάραξης των βροχοπτώσεων, φτάνουμε σε περίοδο μετά τον χειμώνα να έχουμε πολύ μειωμένες ποσότητες νερού και κατ’ επέκταση πολύ χαμηλή στάθμη υδάτων» υπογραμμίζει ο κ. Καμπόλης και συμπληρώνει ότι το Πάσχα του 2019 ήταν η τελευταία χρονιά με την υψηλότερη στάθμη νερού στο σπήλαιο.

Η μείωση της στάθμης των υδάτων όπως εξηγεί είναι θεαματική, καθώς ακόμη και μέσα σε δύο χρόνια η διαφορά της στάθμης ήταν ένα μέτρο. «Είχα μια φωτογραφία του Μαρτίου του 2022 και μια φωτογραφία που τράβηξα τέλος Φεβρουάριου του 2024 , από το ίδιο σημείο, από μια συγκεκριμένη λίμνη και η διαφορά της στάθμης ήταν ένα μέτρο, γιατί δεν είχαμε αρκετές βροχοπτώσεις φέτος ούτε ιδιαίτερα χιόνια, με αποτέλεσμα να μην υπήρξε τροφοδοσία με σταγονορροή μέσα στο σπήλαιο για να συγκρατήσει τελικά νερό και να γεμίσουν οι λίμνες.

Παρόλα αυτά, την τελευταία πενταετία είμαστε στις πιο χαμηλές στάθμες. Αυτό είναι ένα έντονο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, της κλιματικής κρίσης που οφείλεται στην ανθρωπογενή δραστηριότητα, είναι υπαρκτή και τη βλέπουμε στην καθημερινή μας ζωή και φαίνεται και μέσα στα σπήλαια, γιατί η διάθεση σε νερό σε αποθέματα νερού είναι αρκετά μειωμένη» τονίζει.