Αναδιαρθρώσεις: Μια αμαρτωλή ιστορία 60 και πλέον χρόνων ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Ο όρος «αναδιάρθρωση» είναι πολύ διαδεδομένος στο ελληνικό ποδόσφαιρο τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια. Με πρόσχημα πάντα την αναβάθμιση του προϊόντος και τη βελτίωση του θεάματος και της ανταγωνιστικότητας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προσπαθούσαν τις περισσότερες φορές να εκμεταλλευτούν το ποδόσφαιρο προκειμένου να ευνοηθούν και οι ίδιες προεκλογικά, ή να ευνοήσουν συγκεκριμένες ομάδες για συγκεκριμένους λόγους.
Επίσης, υπάρχει και το άλλο. Κάποιες ομάδες που έχουν υποβιβαστεί και προσπαθούν να το αποφύγουν διά της πλαγίας οδού, ζητούν αναδιάρθρωση εκμεταλλευόμενες τις προεκλογικές περιόδους, όπως τώρα για παράδειγμα…
Κατά το παρελθόν, πάντως, όσες φορές κι αν τέθηκε θέμα αναβάθμισης της Α’ Εθνικής ή της Σούπερ Λιγκ πλέον, η λύση της γενναίας μείωσης των ομάδων έμενε σταθερά στο συρτάρι. Είναι ενδεικτικό ότι το 98,3% των πρωταθλημάτων έχει διεξαχθεί με 16 ή 18 ομάδες.
Το 1,7% αντιστοιχεί στη διοργάνωση της περιόδου 2001-02 και της φετινής, κατά της οποίες μετείχαν 14 ομάδες. Από τις υπόλοιπες 58 σεζόν από καταβολής Α’ Εθνικής οι 30 (υπολογίζοντας και την τρέχουσα) είχαν 16 ομάδες και οι 28 (με τελευταία το 2014-15) 18 ομάδες.
Στην Ελλάδα άλλωστε σχεδόν 60 χρόνια καταγράφεται το «μπρος-πίσω» σε επίπεδο Α’ Εθνικής. Από τις 16 (1959-67, 1975-76, 1983-89, 2000-01, 2002-13, 2015-18) στις 18 ομάδες (1967-75, 1976-83, 1989-00, 2013-15).
ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ ΠΟΥ ΑΠΕΤΥΧΕ
Το 2019, από το βήμα της Βουλής, ο Γιώργος Βασιλειάδης, έλεγε: «Η τροπολογία αφορά συνολικά την αναδιάρθρωση των νέων κατηγοριών στο ποδόσφαιρο με τη θέσπιση νέων κανόνων για να έχουμε βιώσιμες επαγγελματικές ποδοσφαιρικές ομάδες και να μην ξαναζήσουμε τα φαινόμενα που ζήσαμε και να φεύγουν στη μέση του πρωταθλήματος». Αν αυτός ήταν ο στόχος, τότε το εγχείρημα απέτυχε.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η ΕΡΤ θα μοίραζε χρήμα στις ΠΑΕ, αλλά οι εθνικές εκλογές άλλαξαν τελείως το σκηνικό και το ποσό μειώθηκε δραματικά.
Ετσι, η Σούπερ Λιγκ της φετινής περιόδου διεξήχθη με 14 ομάδες, δημιουργήθηκε η Σούπερ Λιγκ 2, η Φούτμπολ Λιγκ έγινε η τρίτη Κατηγορία και η Γ’ Εθνικής η τέταρτη, κουβαλώντας όλες τια παθογένειες του ελληνικού ποδοσφαίρου, ειδικά στις μικρότερες Κατηγορίες.
Η ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Το καλοκαίρι του 1967 επιβλήθηκε μια απότομη αλλαγή στη δομή των πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου από το τότε καθεστώς. Η Γ΄Εθνική (η οποία μετρούσε μόλις δυο περιόδους ύπαρξης) καταργήθηκε και στη θέση της επανήλθε το Ειδικό Πρωτάθλημα για την άνοδο στη Β΄Εθνική, το οποίο υπήρχε και στο παρελθόν (1960-1962) για την άνοδο στην Α΄Εθνική. Παράλληλα, οι όμιλοι της Β΄Εθνικής μειώθηκαν από τρεις σε δύο, σύντομα όμως (1969) ξαναέγιναν τρεις και παρέμειναν έτσι για όλη την επόμενη εξαετία.
ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ ΤΗΣ ΣΕΖΟΝ 1975-1976
Αξιοσημείωτο γεγονός παραμενει η αφαίρεση δύο ομάδων το 1975 η οποία συνδυάσθηκε με παράλληλη μείωση των ομίλων της Β΄Εθνικής από τρεις σε δύο, σχήμα που διατηρήθηκε στην κατηγορία έως και το 1982-83.
Μάλιστα, η αναδιάρθρωση εκείνη είχε αποφασισθεί μόλις στα τέλη της αγωνιστικής περιόδου 1974-75 και προξένησε πολλά παράπονα από τους συλλόγους της Α’ Εθνικής οι οποίοι βρίσκονταν στις τελευταίες θέσεις.
Τα σωματεία του Ολυμπιακού Βόλου και του Αιγάλεω (τα οποία συμπλήρωσαν τον αριθμό των πέντε, αντί τριών υποβιβασθέντων, ο μεγαλύτερος στα χρονικά της Α΄Εθνικής) διαμαρτυρήθηκαν έντονα, αφού εάν η αναδιάρθρωση δεν εφαρμοζόταν με τέτοιο πρόχειρο τρόπο, θα διατηρούνταν στην Κατηγορία.
Ωστόσο, μόλις ένα χρόνο αργότερα (1976) οι αρμόδιοι παράγοντες της Ομοσπονδίας κατόπιν πρωτοβουλίας του τότε υφυπουργού -αρμόδιου επί θεμάτων αθλητισμού- Αχιλλέα Καραμανλή (τυπικά ήταν απόφαση της ΕΠΟ ύστερα από εισήγηση της Γ. Γραμματείας Αθλητισμού), επανέφεραν σε 18 τον αριθμό των ομάδων της Α΄Εθνικής, γεγονός που προκάλεσε ποικίλλες αντιδράσεις, αφού με την προσθήκη των δυο επιπλέον ομάδων απέφευγε τον υποβιβασμό ο Πανσερραϊκός, που διέθετε στενούς δεσμούς με την πολιτική ηγεσία, ως ποδοσφαιρικός εκπρόσωπος της γενέτειρας του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή.
ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΧΑΜΟΣ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ’80
Το 1983, το 1988 και το 1989 υπήρξαν τρεις νέες περιπτώσεις αναδιάρθρωσης, με τη μείωση των ΠΑΕ της Α΄Εθνικής σε 16, την ενοποίηση των ομίλων της Β΄Εθνικής σε πανελλήνιο όμιλο και την εισαγωγή δύο ομίλων στη Γ΄Εθνική (στην πρώτη περίπτωση), την πειραματική ενοποίηση της Γ΄Εθνικής (στη δεύτερη περίπτωση) και την επάνοδο του αριθμού των συλλόγων Α΄Εθνικής σε 18, με ταυτόχρονη διεξαγωγή αγώνων κατάταξης (μπαράζ) μεταξύ ομάδων Α΄-Β΄Εθνικής και Β΄-Γ΄Εθνικής, για διεκδίκηση επιπλέον εισιτηρίων ανόδου (τρίτη περίπτωση).
Την περίοδο 1982-83, Αιγάλεω και Απόλλων Καλαμαριάς κατέκτησαν τους τίτλους των πρωταθλητών σε Νότιο και Ομιλο της Β’ Εθνικής. Η ιδιαιτερότητα τότε ήταν ότι λόγω της αναδιάρθρωσης υποβιβάστηκαν πολλές ομάδες, αρκετές από τις οποίες δεν επανήλθαν ποτέ.
Επίσης, υπήρχαν τότε πολλές «σκιές» και για το πρωτάθλημα της Γ’ Εθνικής με καταγγελίες για απόπειρες δωροδοκίας, επεισόδια και εκκρεμείς υποθέσεις μέχρι το τέλος. Με μία φράση: Κλασικό ελληνικό ποδόσφαιρο.
ΤΟ «ΚΑΥΤΟ» ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1987
Το πιο καυτό καλοκαίρι από καταβολής επαγγελματικού ποδοσφαίρου ήταν αυτό του 1987. Ηταν από τις πιο μαύρες περιόδους, καθώς επισκιάστηκε από το θάνατο του Χαράλαμπου Μπλιώνα στο Αλκαζάρ, από φωτοβολίδα που εκτοξεύτηκε από το πέταλο των οπαδών του ΠΑΟΚ και ανάγκασε την Πολιτεία να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο και τις παθογένειές του.
Ο τότε υφυπουργός Αθλητισμού, Σήφης Βαλυράκης, έκοψε την κρατική ενίσχυση, διενήργησε ελέγχους σε ένα σκηνικό φοροδιαφυγής και συσσώρευσης χρεών. Οι ΠΑΕ δεν μπορούσαν να διαχειριστούν την κατακόρυφη αύξηση εσόδων και το τεράστιο ενδιαφέρον που επιδείκνυε το κοινό και ζητούσαν αλλεπάλληλες ευνοϊκές ρυθμίσεις προκειμένου να εξακολουθήσουν να παράγουν χρέη.
Στα τέλη Μαΐου απείλησαν με απεργία, έγιναν τρεις απανωτές Γενικές Συνελεύσεις σε μεγάλο ξενοδοχείο της Αθήνας, δυο συσκέψεις εκπροσώπων ΠΑΕ και όλα έδειχναν ότι δεν υπήρχε σημείο συνεννόησης.
Υπογράφτηκε ένα πρωτόκολλο δια του οποίου οι ΠΑΕ αποφάσισαν την αποχή επ’ αόριστον από τους αγώνες πρωταθλήματος και Κυπέλλου Ελλάδος και μέχρι να λυθούν οριστικά μια σειρά από αιτήματα. Μάλιστα, παραδόθηκαν στην ΕΠΑΕ όλα τα δελτία των ομάδων!
Το μοναδικό κανονικό παιχνίδι που έγινε ήταν το ΟΦΗ – Παναθηναϊκός 1-1, καθώς στα άλλα δεν κατέβήκε μία από τις δύο ομάδες ή αγωνίζονταν με ερασιτέχνες.
Την επομένη της παρωδίας η στάση της Πολιτείας σκληραίνει και ο Βαλυράκης μοιράζει αναλυτικούς πίνακες με τα χρήματα που πήραν οι ΠΑΕ, παρουσιάζει έγγραφα με τις διευκολύνσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, προσκομίζει μνημόνια συμφωνίας για τις τροποποιήσεις του άρθρου 6 και δηλώνει ότι ο ΟΠΑΠ θα αλλάξει το δελτίο και το ΠΡΟΠΟ θα έχει αγώνες από τα ξένα πρωταθλήματα.
Οι ΠΑΕ απάντησαν με μια δακρύβρεχτη ανακοίνωση: «Με μεγάλη μας λύπη και σεβόμενοι τον Ελληνα Φίλαθλο και το δύσμοιρο Ελληνικό Ποδόσφαιρο, εξαναγκαστήκαμε να οδηγηθούμε στη λύση της αποχής, όχι με σκοπό την αντιπαράθεση με την Πολιτεία, αλλά τη συνεργασία με αυτή προκειμένου έστω και την τελευταία στιγμή να σώσουμε το ετοιμοθάνατο Ελληνικό Ποδόσφαιρο.
Αναλυτικά οι θέσεις μας για κάθε ένα από τα 5 καίρια και φλέγοντα αιτήματά μας έχουν ως εξής: 1. Αναδιάρθρωση των Κατηγοριών 2. Ποσοστό ΟΠΑΠ 3. Χρέη στο ΙΚΑ και στα Δημόσια Ταμεία 4. Να διοργανώνει το Πρωτάθλημα η ΕΠΑΕ και 5. Ρύθμιση στο άρθρο 6 για τις πενταετίες», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Οι μηχανισμοί του ΠΑΣΟΚ και της Κυβέρνησης βρήκε λύση που άφησε όλους ικανοποιημένους. Ο ΟΠΑΠ απέστειλε 80 εκατομμύρια έναντι στο ΙΚΑ, η επιχορήγηση στις ΠΑΕ αυξήθηκε και έφτασε το 1,35 δισεκατομμύριο δραχμές (720 στις ομάδες της Α΄ Εθνικής από 80 την περασμένη σεζόν, 306 στη Β΄Εθνική, 324 στη Γ΄ Εθνική) ρυθμίστηκαν όλες οι οφειλές προς το Δημόσιο και εγένετο η πρώτη “ρύθμιση” στην ιστορία του επαγγελματικού ποδοσφαίρου.
Οι ΠΑΕ με τις ευλογίες του κράτους απέκτησαν όσα ζητούσαν και το χάπι χρύσωσε η ρητή αναγγελία του Βαλυράκη, ότι «όποιος χρωστάει στο Δημόσιο δεν θα λαμβάνει μέρος στο πρωτάθλημα».
Η επόμενη σεζόν ξεκίνησε κανονικά με τις ΠΑΕ «τακτοποιημένες», τα χρέη ρυθμισμένα και μια θετική διάθεση απ’ όλους. Προφανώς είχαν λογαριάσει χωρίς τον τυφώνα Κοσκωτά, ο οποίος μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες να αγοράσει τον Παναθηναϊκό από το Γιώργο Βαρδινογιάννη, έρχεται σε συμφωνία με το Σταύρο Νταϊφά και «μπουκάρει» στον Ολυμπιακό. Ολοι πανηγυρίζουν, Ολυμπιακοί και μη, αφού το χρήμα που ρέει στο ελληνικό ποδόσφαιρο είναι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα.
Με το που τελείωσε η απεργία και έγινε η πρώτη «ρύθμιση», μετά τη λαίλαπα Κοσκωτά, το ελληνικό ποδόσφαιρο αντιμετώπισε μαζί με την ελληνική κοινωνία μια από τις δυσκολότερες καταστάσεις στην ιστορία της χώρας.
Το μοναδικό πράγμα που έμεινε ίδιο και απαράλλακτο, ήταν ο έρωτας της Πολιτείας με το ποδόσφαιρο.
Η ΠΟΛΥΔΙΑΦΗΜΙΣΜΕΝΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ 1999
Μια ακόμα πολυδιαφημισμένη αναδιάρθρωση που περιελάμβανε σταδιακή (σε βάθος τριετίας) μείωση ομάδων στα ελληνικά πρωταθλήματα αναγγέλθηκε στα τέλη του 1999 από τον τότε πρόεδρο της ποδοσφαιρικής λίγκας, Βίκτωρα Μητρόπουλο και ήταν βασισμένη σε σχέδιο που επεξεργάστηκε (επ΄αμοιβή) για λογαριασμό της ΕΠΑΕ η διεθνής εταιρία «Deloitte & Touche».
Ομως ουδέποτε ολοκληρώθηκε και για μια μόνο σεζόν (2000-01) ίσχυσε μια απλή μετονομασία των πρωταθλημάτων, που τον επόμενο χρόνο καταργήθηκε. Είχε προταθεί ο όρος «Διακεκριμμένη κατηγορία» για την Α΄Εθνική, ενώ τη Β΄και τη Γ΄ Εθνικές κατηγορίες τις αποκαλούσαν «Α΄Κατηγορία» και «Β΄Κατηγορία» αντίστοιχα.
Η μείωση των ομάδων στο πρώτο τη τάξει επαγγελματικό πρωτάθλημα είναι ένα πολύ παλιό θέμα συζήτησης. Η Deloitte & Touche ειχε προτείνει ως βασικό μοχλό για την ανάπτυξη του ελληνικού ποδοσφαίρου τη μείωση των ομάδων. Το πρωτάθλημα τότε διεξαγόταν με 18 ομάδες και ο διεθνούς φήμης οίκος παροχής οικονομικών συμβουλών είχε προτείνει ακόμη και πρωτάθλημα 10 ομάδων!
ΑΠΟ ΤΟ 2010 ΣΤΟ 2013
Η αναδιάρθρωση του 2013, αν και είχε ανακοινωθεί από τον πρώην πρόεδρο της ΕΠΟ, Σοφοκλή Πιλάβιο το 2010 καθυστέρησε αρκετά στην υλοποίησή της, λόγω των επικείμενων αρχαιρεσιών στην Ομοσπονδία.
Οριστικοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 2013 και προέβλεπε αύξηση των ΠΑΕ της Σούπερ Λιγκ από 16 σε 18 (τουλάχιστον για την περίοδο 2013-14), επάνοδο του θεσμού των 2 ομίλων στη Β΄Εθνική (τουλάχιστον για την περίοδο 2013-14) και συγχώνευση της Γ΄ Εθνικής που τότε ήταν ημιεπαγγελματική με την ονομασία Φουτμπολ Λιγκ 2 με τη Δ΄ Εθνική, σε μια νέα, καθαρά ερασιτεχνική κατηγορία, τη Γ΄ Εθνική Ερασιτεχνική, η οποία είχε έξι ομίλους και το σχέδιο ήταν σταδιακά η τελική της μορφή να περιλαμβάνει τέσσερις Ομίλους των 16 ομάδων. Ολο αυτό, βέβαια, δεν διατηρήθηκε για πολύ, καθώς στη συνέχεια άλλαξαν τα πράγματα, όπως γίνεται συνήθως.
Μάλιστα, τότε, οι 56 πρωταθλητές των ΕΠΣ συγκροτούσαν 14 Ομίλους των τεσσάρων ομάδων ο καθένας και αγωνίζονταν σε διπλούς αγώνες για την άνοδο.
ΚΑΙ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΟ 2021
Το 2021 ο υφυπουργός Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης, προχώρησε σε μία ακόμα αναδιάρθρωση, καταργώντας τη Football League, η οποία ενοποιήθηκε με τη Super League 2.
Σωστά, αλλά το πράγμα παράγινε με τη δεύτερη Κατηγορία και κάτι πρέπει να αλλάξει.
Επίσης, τότε νομοθετήθηκε η δυνατότητα συγκρότησης Β’ ομάδας για τις ΠΑΕ της Super League 1, κατόπιν συμφωνίας των αρμοδίων ποδοσφαιρικών φορέων (ΕΠΟ, SL1 και SL2), οι οποίες μετέχουν μέχρι σήμερα στο πρωτάθλημα της Super League 2.
Aλήθεια, πότε πιστεύετε ότι θα έχουμε την επόμενη αναδιάρθρωση στο ελληνικό ποδόσφαιρο;
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
