Ηρα Ζέρβα: «Το τραγούδι απαιτεί σκληρή δουλειά και επιμονή» – Η σύγχρονη λυρική ερμηνεύτρια στην «Π»

Ανθη Ροδοπούλου

Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο οπερατικό προσκήνιο και κάθε ερμηνεία της είναι μια μικρή νίκη. Με την κρυστάλλινη φωνή της, την απίστευτη ευκολία της στις πιο υψηλές νότες έχει τραγουδήσει σε μεγάλα λυρικά θέατρα της Ευρώπης «σφραγίζοντας» με το ταλέντο της και την δεξιοτεχνία της ερμηνείας της αξιόλογους κλασσικούς ρόλους. Οι ορθές επιλογές ρόλων, η αναζήτηση σωστών συγκυριών, η διορατικότητά της και το ελεύθερο πνεύμα της, στάθηκαν καθοριστικά για τη μέχρι τώρα καριέρα της.

Οι αξίες της Ηρας Ζέρβα, το ήθος, η ψυχή και η συνεχής δίψα για μάθηση είναι αυτά που μαζί με το αδιαμφισβήτητο χάρισμα της φωνής, την ανεβάζουν συνεχώς πιο ψηλά. Μία σύγχρονη ερμηνεύτρια που μέσα από την κλασική φόρμα που χαρακτηρίζει την όπερα αναδύεται, όχι μόνο ως καλλιτέχνης, αλλά και ως άνθρωπος.

Την άκουσα για πρώτη φορά, όταν η μητέρα της, γνωστή μουσικός της Πάτρας, Εφη Καββαδία, με προσκάλεσε να παρακολουθήσουμε τη συναυλία του σολιστικού μέρους που ερμήνευε από το Requiem in D minor του W. A. Mozart. Ηταν μια μαγική βραδιά και για πολλές ημέρες κουβαλούσα μέσα μου τη συγκλονιστική λυρική χροιά της πατρινής υψιφώνου.

Συναντηθήκαμε ένα μεσημέρι στη γλυκιά φύση του Υμηττού για να μοιραστεί μαζί μου όλα όσα την οδήγησαν μετά από σκληρή δουλειά, πειθαρχία, επιμονή, διαρκή άσκηση και μελέτη κάνοντάς την να στέκεται στο ύψος των ρόλων που καλείται να ερμηνεύσει. Μίλησε με αμεσότητα και απλότητα για τις προοπτικές και τα σχέδιά της, για τον ρόλο που ονειρεύεται κάποια στιγμή να ερμηνεύσει, τον ανταγωνισμό που είναι σκληρός, για τις προσωπικές ισορροπίες που θέλει να κρατήσει, μακριά από ίντριγκες και αψιμαχίες.

-Ποια ήταν η στιγμή που συνειδητοποιήσατε την κλίση σας και ότι αυτή θα είναι η πορεία που θα ακολουθήσετε στη ζωή σας; Φοβηθήκατε μια τόσο σπάνια επιλογή;
Τραγουδάω από παιδί, ωστόσο η συνειδητή απόφαση να ασχοληθώ επαγγελματικά με το λυρικό τραγούδι ήρθε κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών στη Ρώμη. Η τριετής παραμονή μου στη γενέτειρα της όπερας την Ιταλία, με έκανε να καταλάβω ότι θα ακολουθήσω αυτόν τον δρόμο. Υπήρξαν στιγμές φόβου φυσικά, αλλά υπερίσχυσε το πάθος για τη μουσική.

– Πώς προέκυψε η συνεργασία με τη Λυρική Σκηνή; Τι σημαίνει αυτή η εμπειρία για εσάς;
Το 2016 έδωσα την πρώτη μου ακρόαση για έκτακτους χορωδούς με αποτέλεσμα την πρώτη μου συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή το 2018.Εναν χρόνο μετά έγινε ακρόαση και ήμουν μία από τις δύο επιτυχούσες υψίφωνους, κι έτσι από τότε μέχρι σήμερα είμαι σταθερό μέλος της Χορωδίας της ΕΛΣ. Είναι μία δουλειά φοβερά ενδιαφέρουσα, με συνεχείς ευκαιρίες προσωπικής εξέλιξης κι αυτοβελτίωσης, καθώς εργάζομαι δίπλα σε μεγάλες προσωπικότητες του λυρικού τραγουδιού.

-Μεγαλώσατε σε μία οικογένεια με κλασικά ακούσματα. Πιστεύετε ότι συντέλεσε αυτό στο να ανακαλύψετε τη φωνή σας και να στραφείτε στο λυρικό τραγούδι;
Η μητέρα μου συνόδευε λυρικούς τραγουδιστές στο πιάνο, οπότε από βρεφική ηλικία παρακολουθούσα ζωντανά ανθρώπους να μελετούν άριες και Lieder. Τα μετέπειτα κλασικά ακούσματα θα έλεγα ότι ήταν και προσωπική μου επιλογή. Αυτό και η ανέκαθεν συμμετοχή μου σε χορωδίες, με πρώτη την Παιδική Χορωδία της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας, σαφώς οδήγησαν σε έναν επαγγελματικό προσανατολισμό με βάση τη φωνή.

-Ασφαλώς δεν αρκεί το ταλέντο και το χάρισμα. Σε ποια σημεία μπορείτε να πείτε πως καταβάλατε τη μεγαλύτερη προσπάθεια για την εξέλιξή σας;
Το όποιο ταλέντο είναι μόνο η βάση, το τραγούδι απαιτεί σκληρή δουλειά και επιμονή. Στο μουσικό κομμάτι είχα ευκολίες, η σκηνική παρουσία ωστόσο ήταν ανέκαθεν πρόκληση για εμένα, καθότι εσωστρεφές άτομο. Πρόσφατα μόνο έφτασα στο σημείο να με ιντριγκάρει κάποιος ρόλος απαιτητικός σκηνικά.

-Η όπερα έχει, ως γνωστόν, δύο πλευρές: το φωνητικό κομμάτι και το καθαρά υποκριτικό. Πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο; Εχετε διδαχθεί ποτέ υποκριτική; 
Η όπερα είναι από τα πιο ξεχωριστά κι ολοκληρωμένα μουσικά είδη ακριβώς γι’ αυτό- συνδυάζει μουσική και λόγο στο πλαίσιο ενός σκηνικού θεάματος. Γι’ αυτόν τον λόγο η μελοδραματική (θεατρική διδασκαλία ρόλων όπερας) είναι σε κάθε περίπτωση υποχρεωτική στις σπουδές μονωδίας. Προσωπικά ναι, δούλεψα έναν χρόνο στην Αθήνα με τον Ηλία Κουντή, έναν χρόνο στο ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας και δύο χρόνια στη Ρώμη με τον Cesare Scarton. Η επαφή με τη σκηνή ωστόσο πιστεύω ότι προσφέρει τη μεγαλύτερη εκπαίδευση.

-Είναι οι τέχνες ζωογόνες και κινητήριες; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να ανακαλύψουν το πάθος τους;
Είναι, σαφώς. Θα πω μόνο ότι δεν είναι τυχαίο που οι πιο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου έχουν τις τέχνες σε υψηλή προτεραιότητα στο πρόγραμμα των σχολείων τους. Μέσω των πολλαπλών ερεθισμάτων- χωρίς πίεση- είναι εύκολο το εκάστοτε παιδί να φανερώσει την αγάπη του για κάποια τέχνη και να την ακολουθήσει είτε ερασιτεχνικά είτε επαγγελματικά.

-Ο κόσμος έχει εκπαιδευτεί στο να αποδέχεται το λυρικό τραγούδι; Υπάρχει «εύκολο» και «δύσκολο» κοινό;
Ναι, και όχι. Συναντώ συχνά άτομα νεαρής ηλικίας που αγαπούν την όπερα, ωστόσο συναντώ επίσης συχνά στερεότυπα τύπου «η όπερα είναι για τους πλούσιους», «η όπερα είναι αυτό που όλοι φωνάζουν», κ.λπ. Θεωρώ παγίδα το να θεωρήσουμε το οποιοδήποτε κοινό «εύκολο»… Ολοι έρχονται με απαιτήσεις, είτε θεατρικές είτε μουσικές και πιστεύω ακράδαντα ότι η πλειοψηφία του κοινού είναι κι ένας πολύ αντικειμενικός κριτής συνήθως του εκάστοτε θεάματος.

-Θα τολμούσατε να ρισκάρετε τη φωνή σας για ένα ρόλο που θέλετε πολύ να ερμηνεύσετε;
Η ιστορία έδειξε πως εν τέλει όχι. Ως φοιτήτρια μελέτησα ρόλους ολόκληρους που δεν ήταν ακριβώς για τη φωνή μου χωρίς «παρενέργειες» ωστόσο όταν ήρθε επαγγελματικά η στιγμή να μπω σε αυτό το δίλημμα, μου πήρε ελάχιστο χρόνο να αποφασίσω πως δεν με εκφράζει αυτού του είδους το ρίσκο. Η φωνή ενός τραγουδιστή είναι ουσιαστικά η μόνη του «επένδυση», θέλει μεγάλη σκέψη η επιλογή ρόλων και γενικότερης πορείας και τρόπου ζωής.

-Τι σας συγκινεί πιο πολύ; Η μελέτη και το «χτίσιμο» του ρόλου; Η εμφάνιση στη σκηνή; Η επιβράβευση με το χειροκρότημα;
Ενώ με συγκινούν και τα τρία, είχα ανέκαθεν προτίμηση στη διαδικασία της μελέτης και του «χτισίματος» ενός ρόλου ή μίας παραγωγής. Βρίσκω φοβερά γοητευτικό το από το μηδέν στήσιμο ενός έργου μέχρι τη στιγμή που αυτό θα ανέβει στη σκηνή έτοιμο μουσικά, θεατρικά, με φώτα, κοστούμια κ.λπ.

-Ποιες ήταν οι δύο μεγαλύτερες στιγμές σας επαγγελματικά;
Μία έντονα φορτισμένη στιγμή ήταν η συναυλία που είχα δώσει στη Ρώμη το 2017 προς τιμήν της Μαρίας Κάλλας. Η ανταπόκριση και η θέρμη του κοινού ήταν κάτι που δεν είχα συναντήσει ξανά, πολλώ δε σε ξένη χώρα. Επίσης πολύ σημαντική συναυλία για εμένα ήταν η ερμηνεία του σολιστικού μέρους από το Requiem του W. A. Mozart με μαέστρο τον επίσης Πατρινό Μάρκελλο Χρυσικόπουλο, στον Πειραϊκό Σύνδεσμο το 2019. Δεν ήταν η πρώτη φορά που εκτέλεσα το συγκεκριμένο έργο, ωστόσο είχε μία ιδιαίτερη δυναμική η συγκεκριμένη παρουσίαση.

-Ρόλους-όνειρα έχετε;
Δεν θα πρωτοτυπήσω, καθώς θα αναφέρω το ρόλο της Βιολέτας από την «Τραβιάτα» που αποτελεί όνειρο για πολλές υψίφωνους. Εχω μελετήσει το μεγαλύτερο μέρος και προς το παρόν απλά φιλοδοξώ να βρω τον χρόνο να ολοκληρώσω τη μελέτη του. Είναι ένας ρόλος πρόκληση από όλες τις απόψεις.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News