Οταν η Πάτρα κατασκεύαζε τον πρώτο ελληνικό laser το 1975
50 χρόνια από την άγνωστη πρωτιά του Πανεπιστημίου. Ο καθηγητής Πέτρος Περσεφόνης εξιστορεί στην «Π» το επίτευγμα του
Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος, από μια μεγάλη -αλλά άγνωστη- πανελλήνια πρωτιά που κατέκτησε το Πανεπιστήμιο Πατρών, με την κατασκευή του πρώτου laser για ερευνητικούς σκοπούς!
Ηταν το μακρινό έτος 1975, όταν αυτό το τεράστιο επίτευγμα, παρά τα πενιχρά τεχνικά μέσα της εποχής, έγινε πραγματικότητα με τη σφραγίδα του ομότιμου καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου, Πέτρου Περσεφόνη.
Το ίδρυμα, τότε, μετρούσε μόλις 10 χρόνια ζωής και φυσικά είχε τεράστιες ελλείψεις, σε επίπεδο υποδομών, εξοπλισμού, διδακτικού προσωπικού και χρηματοδότησης.
Η κατασκευή μίας τέτοιας, άγνωστης έως τότε στην Ελλάδα, συσκευής, πέρασε από χίλια κύματα. Ας αφήσουμε τον ίδιο τον καθηγητή να περιγράψει στην «Π» τη μικροϊστορία του:
«Ηρθα στην Πάτρα τον Σεπτέμβριο του 1973 σε θέση βοηθού καθηγητή. Το Πανεπιστήμιο ήταν τότε μόνο το παράρτημα στην οδό Κορίνθου και τα προκατασκευασμένα στο Ρίο. Ρωτάω τον καθηγητή μου: ΄΄Τι θα κάνω ερευνητικά΄΄; Και μου απάντησε:΄΄ Laser΄΄
Τότε το laser ήταν ακόμη στα σπάργανα και άγνωστο αντικείμενο για την Ελλάδα. Του λέω: ΄΄Ακουστά το έχωμ αλλά δεν ξέρω τι είναι αυτό΄΄. Και μου απάντησε: Ούτε και εγώ ξέρω, διάβασε, μάθε και πες μου και εμένα για να μάθω και εγώ΄΄. Με εξέπληξε η ειλικρίνειά του αλλά και η τόλμη του να με εισαγάγει σε ένα πολύ πρωτοποριακό αντικείμενο για την τότε εποχή.
Διάβασα, έμαθα και το 1975 είχαμε κατασκευάσει ένα laser αζώτου ύστερα από άπειρες τεχνικές δυσκολίες, χρησιμοποιώντας πρωτόγονα μέσα και υλικά που τα βρίσκαμε με πολλή δυσκολία, αναζητώντας τα κυρίως στις αγορές της Αθήνας.
Ζήτησα από τον καθηγητή μου να αγοράσουμε μία φιάλη άζωτο για να λειτουργήσει το laser. Η απάντησή του ήταν αρνητική με το αιτιολογικό ότι τα λίγα χρήματα του εργαστηρίου τα έδινε σε άλλες προτεραιότητες. Μου έδωσε όμως μια λύση. Μου είπε να αναζητήσω έναν ασκό σαν αυτόν που προμηθεύουν τα φαρμακεία στους ασθενείς που έχουν ανάγκη οξυγόνου όταν βρίσκονται στο σπίτι. Με τον ασκό αυτόν, να πάω σε μία βιοτεχνία παραγωγής οξυγόνου, με κλασματική απόσταξη του αέρα, που βρίσκονταν στο Γλαύκο. Εκεί, εάν έβαζα τον ασκό στην έξοδο των αποβλήτων μετά την αφαίρεση του οξυγόνου θα συνέλεγα άζωτο. Μου υποσχέθηκε όμως ότι εάν ύστερα από αυτό, το laser δουλέψει και βγάλει φως τότε θα αγοράζαμε μία φιάλη άζωτο.
Πράγματι, δανείστηκα έναν ασκό από ένα φαρμακείο της Πάτρας, πήγα στη βιοτεχνία και προσπάθησα να συλλέξω το άζωτο. Για κακή μου τύχη όμως το αέριο έβγαινε με φυσιολογική ροή και, μη έχοντας πίεση, ο ασκός ίσα που φούσκωσε. Πήγα με αγωνία στο εργαστήριο, συνέδεσα τον ασκό με το Laser και έβαλα το σύστημα σε λειτουργία. Το laser δούλεψε! Ετρεξα γρήγορα στο γραφείο του καθηγητή για να του πω τα ευχάριστα νέα και να έλθει και αυτός να δει το φως του laser πριν τελειώσει το λιγοστό άζωτο που είχα συλλέξει. Πράγματι έτσι έγινε. Η χαρά μας ήταν απερίγραπτη.
Ηταν το πρώτο φως laser σε ελληνικό Πανεπιστήμιο. Μετά αγοράσαμε φιάλη αζώτου και άρχισε η ερευνητική μας διαδικασία με πολλές δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά».
ΤΟ LASER ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα το laser αυτό βρίσκεται στο μουσείο του Πανεπιστημίου για να μας υπενθυμίζει ότι η ερευνητική δραστηριότητα των Laser στην Ελλάδα ξεκίνησε από την Πάτρα. Στην όλη αυτή διαδικασία συμμετείχαν επίσης, ο καθηγητής Βασίλης Γιαννέτας και ο ηλεκτρονικός του εργαστηρίου, Σπύρος Κουτσουβέλης.
Σήμερα το εργαστήριο laser είναι ένα πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο προηγμένης τεχνολογίας, ευρωπαϊκού επιπέδου, με υπερσύγχρονα συστήματα laser που εκπέμπουν φωτεινούς παλμούς διάρκειας του ενός χιλιοστού του εκατομμυριοστού του εκατομμυριοστού του δευτερολέπτου (10-15 δευτερόλεπτα). Δηλαδή, αν συγκρίνουμε τη διάρκεια των παλμών αυτών σε σχέση με ένα δευτερόλεπτο, είναι σαν να συγκρίνουμε τα πέντε λεπτά της ώρας με ολόκληρη την ηλικία της Γης!
Μετά τη συνταξιοδότηση του κ. Περσεφόνη, επικεφαλής της ομάδας του εργαστηρίου έγινε ο καθηγητής Μιχάλης Φακής, ο οποίος επί σειρά ετών υπήρξε βασικό στέλεχος της ερευνητικής ομάδας. Αυτός, με μεταπτυχιακούς φοιτητές και φοιτήτριες του εργαστηρίου μας, συνεργάζεται με πανεπιστήμια του εξωτερικού και προχωρά την έρευνα σε θέματα που αφορούν τη μελέτη πολύ γρήγορων φαινομένων που συμβαίνουν σε μοριακό επίπεδο.
«ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ ΟΙ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΟΙ»
Ο κ. Φακής δήλωσε στην «Π»: «Το έργο των παλαιότερων καθηγητών αποτελεί παρακαταθήκη για τους νεότερους και προσφέρει κίνητρο για τη διαρκή αναζήτηση της προόδου και τη βελτίωση της διδασκαλίας και έρευνας. Οφείλουμε να μεταλαμπαδεύουμε στους φοιτητές μας την αγάπη για την επιστήμη και τον σεβασμό στον συνάνθρωπο. Το Πανεπιστήμιο Πατρών προσφέρει ένα εξαιρετικό περιβάλλον για την υλοποίηση των παραπάνω. Στο πλαίσιο αυτό, η ομάδα μας στο εργαστήριο laser του Τμήματος Φυσικής (www.laserlab.physics.upatras.gr) βρίσκεται εδώ και 25 χρόνια στην αιχμή της έρευνας στον τομέα των παλμικών laser και στην εφαρμογή τους για τη βαθύτερη κατανόηση της λειτουργίας της ύλης.
Στόχος είναι η διερεύνηση και κατανόηση φαινομένων που συμβαίνουν στα μόρια αμέσως μετά την ακτινοβόλησή τους με φως στη χρονική κλίμακα των 10-15 δευτερολέπτων κάτι το οποίο γίνεται εφικτό μόνο με τη χρήση σύγχρονων πηγών laser.»
Διαβάστε επίσης:
Ρίχτερ στη Σαντορίνη: Εφιάλτης διαρκείας – Μιλούν στην «Π» Αχαιοί που ζουν μόνιμα στο νησί
Πάτρα: Το αιματηρό επεισόδιο που προηγήθηκε του άγριου ξυλοδαρμού 45χρονου που βρέθηκε δεμένος ΦΩΤΟ
Κρήτη: Σε 3χρονο παιδί στο Βερολίνο η καρδούλα του Άγγελου, η ανακοίνωση του ΠΑΓΝΗ
Σαντορίνη: Προειδοποίηση Τσελέντη για ενδεχόμενο μεγάλο σεισμό
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News