«Paradise»: Μια εξομολόγηση για το σώμα, τη βία και τις λέξεις που δεν ειπώθηκαν ποτέ

Η Δήμητρα Ταρούση, η Μαίρη Χρυσανθακοπούλου και ο Χαρίλαος Φραγκούλης μιλούν για τη σκηνική πράξη του «Paradise», το σώμα ως εργαλείο αντίστασης, τη βία, τη γλώσσα και τα ερωτήματα που μένουν μετέωρα.

 

Paradise

Μια παράσταση που παίρνει την έννοια της “τραγωδίας” και την αποδομεί, μετατρέποντάς την σε ένα σπινθηροβόλο, αστείο και αφοπλιστικά απλό θεατρικό ταξίδι, μια παράσταση που γεννήθηκε από τις ίδιες τις πληγές των δημιουργών της είναι το «Paradise ή μια ιστοριούλα χωρίς καμία τραγικότητα». Η Δήμητρα Ταρούση, ο Χαρίλαος Φραγκούλης και η Μαίρη Χρυσανθακοπούλου, ή αλλιώς οι Deluders, μιλούν στο pelop.gr με αφοπλιστική ειλικρίνεια, όπως ακριβώς και επί σκηνής.

Το «Paradise ή μια ιστοριούλα χωρίς καμία τραγικότητα» που θα δούμε στις 29 και 30 Μαρτίου στο Θέατρο Μπάρρυ, δεν είναι απλώς μια θεατρική πρόταση, αλλά μια βιωματική κατάδυση σε ό,τι μας σημάδεψε – στο αίμα, στο φύλο, στη γλώσσα, στη σιωπή, στις οικογενειακές διαδρομές και τις κοινωνικές μας εκρήξεις.

Σε μια εποχή που όλα φωνάζουν, οι τρεις τους επιλέγουν να ψιθυρίσουν. Όχι για να μην ακουστούν, αλλά για να πλησιάσουν. Να αγγίξουν. Να διαλύσουν το τραύμα μέσα από την τρυφερότητα και την αποδοχή. Μέσα από τις απαντήσεις τους, αποκαλύπτεται το Paradise ως μια σκληρή και συνάμα τρυφερή απογύμνωση, που δεν αναζητά κάθαρση, αλλά σύνδεση.

Από τις προσωπικές ιστορίες, μέχρι την ανάγκη να είμαστε παρόντες στη σκηνή και στη ζωή, οι τρεις ηθοποιοί φωτίζουν τη βαθύτερη ουσία μιας παράστασης που αναπνέει μαζί με το κοινό και αρνείται πεισματικά να δραματοποιήσει τα αυτονόητα.

Paradise

Πώς γεννήθηκε το Paradise; Ήταν ανάγκη, έμπνευση ή πρόκληση;

Δήμητρα Ταρούση: Κάθε τι πιστεύω γεννιέται από την ανάγκη. Την ανάγκη σου να δημιουργήσεις για να υπάρξεις, να φτιάξεις μια ιστορία για την οποία αξίζει να παλέψεις κόντρα στους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες, στον άγριο Ποσειδώνα. Αποδέχεσαι την πρόκληση που σου θέτεις κι αν η ανάγκη είναι ισχυρή, η έμπνευση θα έρθει και ξαφνικά με ένα μαγικό τρόπο τα κομμάτια του παζλ θα μπουν στη σωστή σειρά. Το «Paradise» γεννήθηκε κάπως έτσι. Ήταν μεγάλη η ανάγκη μου να νιώσω ζωντανή καλλιτεχνικά, να μην αναμένω αλλά να δημιουργήσω εγώ κάτι, για ένα θέμα που είναι παρόν στην καθημερινότητά μας και αυτό το ίδιο κουβαλάει αιώνες παρελθόντος που δεν κατάφερε να αποτινάξει. Αφορμή και έμπνευση για να ξεκινήσει το ταξίδι της παράστασης ήταν τα βιβλία του συγγραφέα Παντελή Μπουκάλα, αυτού του σπουδαίου ανθρώπου που φτιάχνει λέξεις που ξεκλειδώνουν κόσμους ολόκληρους. Αγκαλιά με αυτά τα βιβλία συναντήθηκα με τη Μαίρη και τον Χάρη, και μαζί με εμάς συναντήθηκαν οι επιθυμίες μας, οι φόβοι μας, οι πόθοι μας και η ανάγκη μας να φτιάξουμε μια παράσταση «γιατρικό» για τις πληγές μου, σου, της, όλων μας.

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Ήταν πιστεύω μια έμπνευση, ίσως και μια ανάγκη για τη Δήμητρα, που είχε την ιδέα να δομήσουμε κάτι με αφορμή αυτά τα βιβλία του Παντελή Μπουκάλα. Στη συνέχεια, η πορεία της δημιουργίας μάς ένωσε και τους τρεις σε μια κοινή διαδικασία που εμπεριείχε και τα τρία: Όσο σκάβαμε, τόσο εμπνεόμασταν, τόσο προκαλούσαμε τους εαυτούς μας να αποφασίσουμε ποια ιστορία θα πούμε και με ποιον τρόπο, και όσο αυτό βάθαινε, τόσο μετατρεπόταν σε ανάγκη.

Χάρης Φραγκούλης: Θα ξεκινήσω λίγο ανάποδα. Ήταν μεγάλη η πρόκληση αλλά η ανάγκη μας ακόμα μεγαλύτερη. Η έμπνευση ευτυχώς ή δυστυχώς υπήρχε. Ευτυχώς για το αποτέλεσμα που έχουμε πλέον στα χέρια μας και το αντίκρισμα που βρίσκει στον κόσμο και είμαστε υπερήφανοι για αυτό. Μα δυστυχώς, διότι οι δυσάρεστες αναφορές στις οποίες είμαστε μάρτυρες ήταν και είναι πολλές.

Paradise

Το αίμα στην παράσταση λειτουργεί σχεδόν σαν χαρακτήρας – κουβαλάει μνήμες, παραδόσεις, τραύματα. Ποια ήταν η πιο δυνατή στιγμή στη διαδικασία της δημιουργίας που σας «μάτωσε» προσωπικά;

Δήμητρα Ταρούση: Η διαδικασία δημιουργίας του βασικού κορμού της παράστασης διήρκησε μήνες. Μέσα σε αυτούς τους μήνες διαβάζαμε αλλά και γράφαμε δικές μας ιστορίες ή παίρναμε συνεντεύξεις από φίλες μας κυρίως. Τα δύο βασικά θέματα στα οποία κληθήκαμε κι οι ίδιοι να γράψουμε ιστορίες μας ήταν το ερώτημα «Ποια είναι η πρώτη φορά που θυμάσαι να είδες αίμα στη ζωή σου» και έπειτα να αφηγηθούμε μια ιστορία ενηλικίωσης. Μέσα από αυτά τα δύο θέματα προέκυψαν ιστορίες που δεν φανταζόμασταν ο ένας για την άλλη, αν και είμαστε φίλοι χρόνια. Η διαδικασία του χτισίματος του κειμένου ήθελε από εμάς μεγάλη γενναιότητα για να μιλήσουμε για τραύματα και πληγές βαθιά καταχωνιασμένες. Θα είμαι πάντα ευγνώμων στα παιδιά που αυτό το κάναμε μαζί με φροντίδα και τρυφερότητα η μία για τον άλλον. Και μπορεί αυτές οι ιστορίες που εξομολογήθηκαν, να μην εντάχθηκαν όλες στην παράσταση, το σίγουρο είναι ότι τις υπερασπιζόμαστε όλες. Είναι εκεί παρούσες όχι με λέξεις, αλλά με τη δύναμη που έχει το μοίρασμα του πόνου, όταν τον κοιτάς κατάματα και τον αγκαλιάζεις.

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Προσωπικά με άγγιξε πολύ το ότι χωρίς να το επιδιώξω αναμετρήθηκα ξανά με μια ιστορία που είχα παρακολουθήσει ως παιδί, και βλέποντάς την ως ενήλικη πια, και ως γυναίκα στο 2025 πια, που τα αντανακλαστικά μας στο θέμα της πατριαρχίας είναι πολύ πιο εκπαιδευμένα, αντιλήφθηκα πόσο τραγική ήταν και πόσο τραγικά επιφανειακά είχε προσληφθεί από την κοινωνία του τότε.

Χάρης Φραγκούλης: Η στιγμή που συνειδητοποίησα πως η δική μου αναφορά, σε τραύματα και πράγματα που με έχουν πληγώσει, στεναχωρήσει, φοβίσει ή όπως αλλιώς θέλει κανείς να το πει, δεν μπορεί να συγκριθεί με εκείνη της οποιαδήποτε γυναικείας-θηλυκής ύπαρξης. Εκεί καταλαβαίνεις το γιγαντιαίο μέγεθος της αδικίας.

Στο έργο μπλέκονται παραδόσεις, λαϊκά τραγούδια, ποιήματα και σύγχρονες φωνές. Πώς συνυπάρχουν όλες αυτές οι χρονικές και αφηγηματικές στρώσεις στη σκηνή;

Δήμητρα Ταρούση: Ο τρόπος με τον οποίο συνδέονται οι ιστορίες μεταξύ τους είναι κυρίως συνειρμικός και το νήμα αρχίζει να ξετυλίγεται ψάχνοντας να βρούμε από πού ξεκίνησαν όλα, πατριαρχία, έμφυλη βία, γυναικοκτονίες, τώρα, στη δεκαετία του ‘90, στο αλφαβητάρι που είχαν οι γονείς και οι γιαγιάδες μας, στα τραγούδια που μας έμαθαν, στην παράδοση, στα ήθη και τα έθιμα ένος τόπου που έχει βαφτεί και συνεχίζει να βάφεται με το αίμα των γυναικών. Διερωτόμαστε λοιπόν, τόσες πολλές και διαφορετικές οι ιστορίες, μήπως όμως τελικά η ιστορία είναι μία;

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Είχαμε συγκεντρώσει ένα μεγάλο υλικό από όλα τα παραπάνω, διαβάζοντας αλλά και γράφοντας δικά μας κείμενα. Όταν ήρθε η ώρα της σύνθεσής τους και της επιλογής μιας δραματουργικής πορείας που να προκύπτει από αυτά και να αφηγείται κάτι, νομίζω με πολλή ειλικρίνεια επιλέξαμε τον δρόμο των συνειρμών, του ‘’παιδικού’’ και ‘’άτσαλου’’ πηδήματος από το ένα υλικό και από τη μια εποχή στην άλλη, όπως ακριβώς τα παιδιά αλλάζουν παιχνίδι τόσο φυσικά και χωρίς να χάσουν την ορμή τους ή όπως ακριβώς ώρες-ώρες στην καθημερινή μας ζωή ακούμε ή βλέπουμε κάτι και αναρωτιόμαστε αν ζούμε στο 2025 ή αν είμαστε ακόμα στον Μεσαίωνα.

Χάρης Φραγκούλης: Η καταγραφή πληροφοριών έγινε μέσα από λαϊκά τραγούδια, μύθους, ιστορίες παλιές αλλά και σύγχρονες, μνήμες των παιδικών μας χρόνων και διάφορες αφηγήσεις γυναικών. Δεν ήταν ξεκάθαρο από την αρχή στο μυαλό μας ούτε το τι ούτε το πώς. Ήρθαν στη πορεία και αυτό είναι που με κάνει χαρούμενο για αυτή την παράσταση γιατί ζυμώθηκε κάτι και μαζί με αυτό κι εμείς. Και δεν ήταν εύκολο. Καταλάβαμε ότι δεν είναι το παρελθόν που μας εξουσιάζει αλλά οι εικόνες του παρελθόντος, τόσο πολύπλοκα δομημένες όπως οι μύθοι, αποτυπωμένες στην ευαισθησία μας όπως οι γενετικές πληροφορίες.

Επιστρέφετε στο θέατρο όπου ξεκινήσατε. Πώς βιώνετε αυτή την επιστροφή, όχι πια ως μαθητές αλλά ως δημιουργοί;

Δήμητρα Ταρούση: Ανυπομονώ να πατήσω τη σκηνή του Μπάρρυ. Σε αυτή την σκηνή «μεγάλωσα» εγώ ως Δήμητρα. Εκεί είδα κόσμους να ανοίγονται διάπλατα. Είχες τον χρόνο να δοκιμάσεις, να αναμετρηθείς, να πέσεις, να ξανασηκωθείς, να αγαπήσεις τις αδυναμίες σου, να διψάς για τα λάθη σου. Η σχολή πιστεύω είναι ο χώρος που ο κάθε καλλιτέχνης θα θέλει να επιστρέφει. Ο έξω κόσμος, ειδικά ο κόσμος της εργασίας σου ως καλλιτέχνης, είναι πάντα πιο σκληρός κι επίπονος, ειδικά σε αυτή τη χώρα που ολοένα κι απαξιώνει τον πολιτισμό γιατί απαξιώνει τους ανθρώπους του. Νοσταλγούμε τα χρόνια της σχολής γιατί κυρίως μπορούσαμε να ζούμε κάνοντας μόνο θέατρο, εφόσον είχαμε το άλλοθι του φοιτητή. Μετά αυτό χάνεται και πασχίζεις με νύχια και με δόντια να μην προδώσεις το όνειρο. Είναι μεγάλη η χαρά κι ακόμα πιο μεγάλη η συγκίνηση να επιστρέψω στο μπάρι μαζί με αγαπημένους μου ανθρώπους που εκεί τους πρωτοσυνάντησα και να παρουσιάσουμε την πρώτη δική μας δουλειά ως ομάδα.

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Εγώ τη βιώνω με πολλή χαρά αλλά και με άγχος! Είμαι σε μια περίοδο που διαπραγματεύομαι το θέμα του χρόνου, της ουσιαστικής ενηλικίωσης, του τι σημαίνει να πατάς στα πόδια σου και καμιά φορά λέω μέσα μου ‘’Αν δεν μπορείς να το νιώσεις θεωρητικά, απλά βούτα και θα γίνει!’’ Για μένα είναι ωραία βουτιά να γυρίζω στην πόλη μου, στο θεατράκι που πέρασα τόσα χρόνια, εκεί που γέλασα, έκλαψα, ματαιώθηκα, πήρα δύναμη και σηκώθηκα, έχοντας πλέον να μοιραστώ μια όμορφη ομαδική δουλειά, όπως ακριβώς με μάθανε εκεί μέσα, εμπλουτισμένη με το δικό μου (με το δικό μας) αποτύπωμα.

Χάρης Φραγκούλης: Όσο πλησιάζουν οι μέρες το συναίσθημα γίνεται ακόμα πιο περίεργο. Έχω μεγάλη προσμονή αλλά και αγωνία. Για τους ίδιους λόγους. Υπάρχουν νέα παιδιά, σπουδαστές, φοιτητές που θα ‘θελα να δουν την παράσταση. Την ίδια στιγμή, οι άνθρωποι που αγαπηθήκαμε, σπουδάσαμε και περάσαμε ώρες πτήσης μαζί, εύχομαι να είναι εκεί να δουν και να συγκινηθούν μαζί μας. Γιατί στην ουσία όλοι μαζί είμαστε. Κάποιοι λίγα χιλιόμετρα πιο μπροστά κάποιοι λίγα πιο πίσω… άλλοι με παύσεις… αλλά επί της ουσίας όλοι με την ίδια μιλιά θα εκφραζόμασταν.

Paradise

Ποια λέξη θα λέγατε ότι λείπει από την παράσταση – αλλά πλανάται παντού στην ατμόσφαιρα της;

Δήμητρα Ταρούση: Η φροντίδα. Η φροντίδα που έχουμε ο ένας για την άλλη ως ομάδα. Η φροντίδα πάνω στα υπέροχα κείμενα κι έργα που μας εμπιστεύθηκαν σπουδαίοι άνθρωποι που πίστεψαν στην ομάδα και την παράστασή μας. Η φροντίδα στις ιστορίες όλων και κυρίως εκείνων που λείπουν. Η φροντίδα στα εαυτά μας και σε όσα μοιραστήκαμε και αφηγούμαστε όλοι μαζί. Η φροντίδα στην ιστορία που λέμε.

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Η λέξη λουλούδι. Νιώθω ότι όλο πάει κάτι να φυτρώσει κόντρα σε όλα τα εμπόδια, σαν λουλούδι στην πέτρα και στον άνεμο. Είναι κάτι, που θέλει να ζήσει και να χορέψει κι όλο έρχεται μια μπότα και το πατάει. Όσο κι αν το πατάνε, αυτό ξαναφυτρώνει, γιατί είναι γεμάτο ζωή, και φτιαγμένο να δίνει ζωή. Σαν μοίρα.

Χάρης Φραγκούλης: Η Πατριαρχία.

Αν το Paradise ήταν σώμα, ποιο σημείο του θα ήσασταν εσείς – και γιατί;

Δήμητρα Ταρούση: Θα πω τα χέρια… Όχι με βεβαιότητα, γιατί ήθελα να πω κι άλλα. Διάλεξα τα χέρια γιατί αγαπώ την αφή. Πιστεύω στη δύναμη μιας αγκαλιάς. Στο κράτημα του χεριού όταν φοβόμαστε. Στην ομορφιά των χεριών όταν χορεύουν και όταν μπλέκονται με άλλα χέρια. Στα χάδια που απαλύνουν τον θυμό και τον πόνο. Στο χέρι που θα επιλέξει έναν δρόμο και το σώμα θα ακολουθήσει ανάλογα με την ορμή του χεριού, με τη σιγουριά του… Σε αυτούς τους νέους δρόμους που δεν θα ‘θελα να είμαστε μόνες, δεν θα ήθελα να πονάμε τα χέρια μας σφίγγοντας δυνατά τα κλειδιά όταν γυρίζουμε σπίτι. Δεν θα ήθελα να χρησιμοποιούμε τα χέρια μας σαν άμυνα στη βία και την ασχήμια ,θα ΄θελα τα χέρια μας να πιάνουν σώματα αγαπημένα, να μαζεύουν λουλούδια, να γράφουν ερωτικές επιστολές, θα ήθελα τα χέρια να αντιτάσσουν ομορφιά!

Μαίρη Χρυσανθακοπούλου: Τα γονατάκια! Που τρέμουν, προσπαθούν, στηρίζουν, κονταροχτυπιούνται μεταξύ τους, κλειδώνουν και χαλαρώνουν, πάνε μια μπρος και μια πίσω, γρατσουνίζονται, δυναμώνουν και δυναμώνονται και ονειρεύονται ένα άλμα για να πετάξουν ψηλά!

Χάρης Φραγκούλης: (χαχα) Θα ήμουν τα πόδια και τα χέρια της παράστασης. Η Δήμητρα το στομάχι και η Μαίρη το μυαλό!

Paradise

INFO

Συντελεστές: Θεατρική ομάδα: Deluders (Δήμητρα Ταρούση, Χαρίλαος Φραγκούλης, Μαίρη Χρυσανθακοπούλου)
Σύλληψη – σκηνοθεσία – δραματουργία: Deluders
Σκηνογραφία – ενδυματολογία: Ανδρέας Κάτσενος
Κίνηση: Μάρω Πέτλη
Σχεδιασμός αφίσας: Άννα Στριμενοπούλου
Φωτογραφίες – Video: Έλλη Ιατρού
Ερμηνεύουν: Δήμητρα Ταρούση, Χαρίλαος Φραγκούλης, Μαίρη Χρυσανθακοπούλου
Οργάνωση Παραγωγής: ΜΠΛΕ
Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά

Παραστάσεις:

Σάββατο 29 Μαρτίου στις 21.00
Κυριακή 30 Μαρτίου στις 20.00
Θέατρο Μπάρρυ, Σανταρόζα 7 & Καρόλου
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.ticketservices.gr/…/paradise-i-mia…/
Γενική είσοδος: 14 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων, ατέλεια, ΑΜΕΑ-ομαδικό): 10 ευρώ
Τηλέφωνο κρατήσεων: 6973760294, 6938913471