Πόλη Κρούσκα: «Νέοι κυνηγάμε τα όνειρα, μεγάλοι τις αλήθειες»
Πρωτοεμφανίστηκε στον χώρο της λογοτεχνίας το 2018 με τη συλλογή κειμένων «Σταγόνες βροχής», από τις εκδόσεις «Το δόντι». Μέσα στο 2020, από τις ίδιες εκδόσεις, κυκλοφόρησαν τα δύο νέα της βιβλία «Ο Παλιάτσος» και «Ο Μεταξοσκώληξ». Η συμπολίτισσα Πόλη Κρούσκα μιλάει στην «Π» για το ξεκίνημα και τις επιρροές της, εξηγεί γιατί προτιμά την ποίηση, εκφράζει τους φόβους της για το αύριο, αποκαλύπτει το όνειρο που δεν διεκδίκησε όταν έπρεπε.
Πότε και με ποια αφορμή νιώσατε για πρώτη φορά την ανάγκη να εκφραστείτε μέσω της γραφής;
Επειδή ήμουν πολύ μοναχική, χρησιμοποιούσα τον λόγο, τον διάλογο με τον εαυτό μου. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ, όμως να διατυπώσω τις σκέψεις μου εγγράφως. Τα βαθιά συναισθήματα από κάποια προσωπικά συμβάντα ήταν η αφορμή να πιάσω το μολύβι και να γράψω τις «Σταγόνες βροχής». Ηταν το έναυσμα.
Υπήρξαν πεζογράφοι/ποιητές, που σας επηρέασαν;
Δεν ξέρω γιατί, ίσως γιατί είχαν κοινά καταθλιπτικά στοιχεία, ίσως γιατί με πονούσε ο έκλυτος βίος τους, επηρεάστηκα πολύ από τους «καταραμένους ποιητές». Επίσης, από τους Μάρω Βαμβουνάκη, Κική Δημουλά, Νίκο Καρούζο, Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, Κ. Καβάφη, Γ. Βιζυηνό. Γενικά, δεν επιλέγω ποιητές ή πεζογράφους, αλλά ποιήματα-πεζά.
Μέσα στο 2020 κυκλοφόρησαν μια ποιητική σας συλλογή «Ο Παλιάτσος» και το αφήγημα «Μεταξοσκώληξ» από τις εκδόσεις «Το Δόντι». Πότε καταφεύγετε στον ποιητικό και πότε στον πεζό λόγο και τι σας ελκύει στον καθένα τους;
Ξέρετε, δεν μπαίνουν στεγανά ούτε όρια σε μια φύση καλλιτεχνική. Η έμπνευση είναι μια σπίθα, που αν δεν αδράξεις την ευκαιρία τη στιγμή που γεννιέται, η λογική μετά, δυστυχώς κάνει ντιλίτ. Σκληρό πράγμα η λογική. Αυτό, κυρίως, ισχύει για τα ποιήματα.
Ο πεζός λόγος θέλει περισσότερο φαντασία και περισυλλογή και φυσικά ερεθίσματα καινούργια συνεχώς. Ο ποιητικός λόγος αναβλύζει σαν πηγή. Ενώ ο πεζός λόγος θέλει μια γραφή πιο μετρημένη όχι τόσο ανεξέλεγκτη όπως η ποίηση. Και φυσικά, το καθένα έχει τη δική του ομορφιά. Απλώς, εγώ προτιμώ την ποίηση γιατί πυκνά νοήματα συμπεριλαμβάνονται σε σύντομες φράσεις.
Στον «Παλιάτσο» συναντάμε έναν συνδυασμό πεζών και έμμετρων ποιημάτων. Τι υπαγόρευσε τη γέννηση των μεν και των δε, αλλά και τη συνύπαρξή τους στον τόμο;
Είναι όλα θέμα έμπνευσης, όπως σας είπα.
Στον «Μεταξοσκώληκα» παρακολουθούμε μέσα σε 38 σελίδες την ιστορία της Αλίσα -από φοιτήτρια έως ηλικιωμένη πια γιαγιά. Πώς προέκυψε το ξετύλιγμα αυτού του κύκλου ζωής;
Εχω ένα θέμα στον πεζό λόγο. Δεν μου αρέσει να πλατειάζω, ίσως γιατί η ίδια είμαι ανυπόμονη όταν διαβάζω ένα βιβλίο. Ετσι, έφτασα πολύ σύντομα στο τέλος. Πιστεύω πως όλοι όσοι γράφουν εμπνέονται από προσωπικά τους περιστατικά, τα οποία διανθίζουν με αρκετή φαντασία, μυθοπλασία. Το σίγουρο είναι πως τα συναισθήματα είναι αληθινά και βιωματικά.
Τι μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσής σας, κάθε φορά, και κατά πόσο ενυπάρχει το αυτοβιογραφικό στοιχείο στα γραπτά σας;
Ενα τυχαίο περιστατικό, εικόνα ή κάτι πιο βαθύ, πιο σοβαρό. Ειδικά αυτοί που μπουσουλάνε στη συγγραφή, όπως εγώ, εννοώ τα πρώτα τους βήματα, σαφώς και εμπερικλείουν αυτοβιογραφικά στοιχεία. Μέχρι να νιώσουν πιο σίγουροι και να κάνουν μεγαλύτερα και μακρύτερα βήματα.
«”Η ζωή εν τάφω…”./Η απομόνωση κρεμάστηκε/στα τσιγκέλια του φόβου.[…]/αναβλήθηκαν τα όνειρα/για άλλη εποχή,/σε άλλον κόσμο./Ποιος ξέρει πού και πότε;/Στένεψε η εμβέλειά τους,/δεν θα χωράμε σε λίγο,/στα μέτρα τους». Στίχοι από τα «Παιχνίδια εξουσίας», γραμμένα κατά τον εγκλεισμό μας. Τι αποτύπωμα θεωρείτε ότι θα αφήσει η πανδημία μόλις περάσει;
Εχουμε ήδη μπει σε μια νέα εποχή. Την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Η κοινωνία αλλάζει άρδην με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Αλλάζουμε και τρόπο ζωής και τρόπο σκέψης, ακόμα και τρόπο συμπεριφοράς. Εκτός της οικονομικής κατάρρευσης και ενός πολέμου που πολύ πιθανόν ξεσπάσει αμέσως όταν σταματήσει η προσωρινά φιλοτουρκική στάση της Ρωσίας, το πιο άμεσα ορατό αποτύπωμα της πανδημίας, θα είναι η ακόμα πιο έντονη αποξένωση των ανθρώπων. Θα υπάρχει φόβος, ανασφάλεια, μια γενιά κατεστραμμένη που θα περάσει στην αφάνεια. Σαν μονάδες, οι άνθρωποι ελέγχονται και υποδουλώνονται πιο εύκολα.
Η επαγγελματική σας ενασχόληση με τον δικηγορικό και δικαστικό κλάδο πώς συμπορεύθηκε με την ενασχόλησή σας με το γράψιμο;
Δεν συμπορεύτηκαν όλα τούτα. Μεγάλωνα τρία παιδιά και προσπαθούσα να κάνω καριέρα. Ηταν αδύνατον να γίνουν ταυτόχρονα. Γι’ αυτό και απέτυχα στο θέμα καριέρας. Εγκατέλειψα τη δικηγορία, στον δικαστικό κλάδο απέτυχα στις εξετάσεις και αν και πέτυχα επιλαχούσα σαν ειρηνοδίκης, δεν έτυχε ούτε εκεί να καταλήξω, γιατί η ζωή είχε άλλα σχέδια. Ετσι, κατέληξα υπάλληλος, πράγμα που απεχθανόμουν. Εκλεισα τη θητεία μου ως υποθηκοφύλακας για ένα και πλέον χρόνο και απλώς πήρα τη ρεβάνς κατά κάποιον τρόπο.
Μια έτερη αγάπη σας είναι το θέατρο. Θα μας πείτε;
Το θέατρο δεν είναι μια έτερη αγάπη. Ηταν και θα είναι η μοναδική μου αγάπη. Κι αν άνοιξα την κλειστή πόρτα της ψυχής μου και έγραψα, το οφείλω στο θέατρο και ειδικά σε κάποιο δάσκαλο σκηνοθέτη που είχα, ο οποίος πίστεψε σε μένα.
Εστω κι αν δεν το μάθει ποτέ, του οφείλω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» και νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη για την ευκαιρία που μου έδωσε να κάνω έστω κι έτσι, εννοώ ερασιτεχνικά, το όνειρό μου πραγματικότητα. Ομως, πάντα θα έχω το παράπονο ότι δεν υπήρξα δυνατή να διεκδικήσω το όνειρό μου από νέα. Θα είχα άλλη ποιότητα ζωής. Αλλά επειδή πιστεύω στο κάρμα των ανθρώπων, όλα κατευθύνονται άνωθεν και για κάποιο απώτερο σκοπό. Θεωρώ ότι λίγα πράγματα πετυχαίνουν οι άνθρωποι με τη δική τους δύναμη, από μόνοι τους. Αλλά έτσι είναι ο Ανθρωπος: Νέος κυνηγάει όνειρα, μεγάλος πια, κυνηγάει αλήθειες.
Εχετε κάτι άλλο στα σκαριά;
Εχω γράψει ένα βιβλίο με ποιήματα. Επειδή έχω δώσει σε κάποιον πανελλήνιο διαγωνισμό τρία εξ αυτών δεν μπορώ να εκδώσω ακόμα το βιβλίο, γιατί τα αποτελέσματα για όσους βραβευτούν θα δημοσιευθούν τον Μάιο.
Παράλληλα, επεξεργάζομαι κάποιο πεζό στο μυαλό μου, αλλά θα πάρει χρόνο. Πρέπει να τιθασεύσω την ανυπομονησία μου και να μάθω να πλατειάζω στον γραπτό λόγο.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
