Σπύρος Φωκάς: Ο σπουδαίος της Πάτρας και του κόσμου

Ο πατρινός φίλος του συγγραφέας Κ. Παπασπήλιος στην «Π»

Σπύρος Ο αείμνηστος Σπύρος Φωκάς με τον πατρινό φίλο του Κώστα Παπασπήλιο, ο οποίος μίλησε αποκλειστικά στην «Π» για τον άνθρωπο και καλλιτέχνη που γνώρισε

Ο Πατρινός αλλά και «παγκόσμιος» Σπύρος Φωκάς πέρασε από χθες στο Πάνθεον των μεγάλων υποκριτών, αφήνοντας τα εγκόσμια σε ηλικία 86 ετών και έχοντας προλάβει να διανύσει μία συναρπαστική και πολυκύμαντη διαδρομή στις καλλιτεχνικές λεωφόρους μέσα από κορυφαίες συνεργασίες και συμμετοχές.

Ο πατρινός φίλος του, ο διαπρεπής συγγραφέας Κώστας Παπασπήλιος, μιλάει στην εφημερίδα «Πελοπόννησος», όχι μόνο για τον Σπύρο Φωκά, αλλά και για τον Σπύρο Ανδρουτσόπουλο, όπως λεγόταν όταν γεννήθηκε στην Πάτρα. Αναφέρεται δηλαδή, πέρα από τον μεγάλο ηθοποιό, και στον απλό και μειλίχιο άνθρωπο που γνώρισε πίσω από τους προβολείς του θεάματος:

«Ο Σπύρος ήταν ένας σπουδαίος ηθοποιός, που διέθετε εγγενή αύρα και ξεχώριζε για την έντονη προσωπικότητά του. Αυτά τα στοιχεία συνετέλεσαν στο να ξεχωρίσει και να κυριαρχήσει στη μεγάλη οθόνη. Η κινηματογραφική μηχανή λάτρεψε το ευθυτενές παράστημά του, τις γοητευτικές γωνίες του προσώπου του και την πειστικότητα της ερμηνείας του. Κατάφερε να μην τυποποιηθεί ποτέ, με αποτέλεσμα να μπορεί να κινείται κάθε φορά σε διαφορετικά υποκριτικά μονοπάτια, χωρίς μανιέρες και μέσα από διαφορετικούς χαρακτήρες.

Δεν φοβήθηκε ποτέ να «τσαλακώσει» την εικόνα του, προκειμένου να υπηρετήσει τον εκάστοτε ρόλο, γι’ αυτό και οι σκηνοθέτες τον λάτρεψαν».

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΤΡΑ

Ομως ποια ήταν η σχέση του με την Πάτρα; O Κώστας Παπασπήλιος θυμάται: «Δεν είχε πολλές παραστάσεις από την Πάτρα, αν και γεννήθηκε στην αχαϊκή πρωτεύουσα. Και αυτό γιατί ήταν μόλις 9 ετών, όταν η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Αλλωστε, γεννήθηκε το 1937 και έζησε τα παιδικά του χρόνια μέσα στην κατοχή. Δεν θα μπορούσε να έχει καλές αναμνήσεις σαν παιδί, από εκείνη την ζοφερή περίοδο, όμως αγαπούσε την πόλη μας».

Αναφερόμενος στον χαρακτήρα του Σπύρου Φωκά, ο πατρινός λογοτέχνης και μουσικός σημειώνει στην «Π»: «Γνωρίζοντάς τον κανείς και συζητώντας μαζί του, θα καταλάβαινε εύκολα ότι οι τοποθετήσεις του ήταν αντικειμενικές, φειδωλές και υπεύθυνες. Με όλο τον κόσμο ήταν προσηνής, γλυκύτατος! Ηταν ένας υπέροχος άνθρωπος, με βαθύ περιεχόμενο, πολύ συνειδητοποιημένος και καλοπροαίρετος. Επίσης, θέλω να τονίσω ότι ήταν ένας πολύ χορτασμένος άνθρωπος, ίσως και γι’ αυτό δεν είχε ανασφάλειες, ούτε συμπλέγματα. Δεν προσπαθούσε να αποδείξει κάτι, ήταν από μόνος του σπουδαίος σε όλα του!».

Με τον Σπύρο Φωκά, ο Κώστας Παπασπήλιος είχε συνεργαστεί γύρω στο 2010, όταν είχαν παρουσιάσει ένα μεγάλο αφιέρωμα του Δήμου Βύρωνα (επί δημαρχίας Νίκου Χαρδαλιά), για τον αείμνηστο πρωταγωνιστή του κινηματογράφου και του θεάτρου, Ντίνο Ηλιόπουλο.

«Ο Σπύρος είχε μεγάλη γνώση του ελληνικού κινηματογράφου, τον οποίο πολύ εκτιμούσε. Αλλωστε ξεκίνησε σε ηλικία 22 ετών από την κωμωδία του Βασίλη Γεωργιάδη «Διακοπές στην Κολοπετινίτσα» και στη συνέχεια με τις ταινίες «Λύγκος ο λεβέντης» του Στέλιου Τατασόπουλου, όπου ερμήνευε έναν τσέλιγκα που μεταπήδησε στην παρανομία και «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα» του Ανδρέα Λαμπρινού. Και οι δύο ταινίες είχαν σαν θέμα την εποχή της ελληνικής φουστανέλας. Μάλιστα, η ταινία του Λαμπρινού τού άνοιξε τις πόρτες για το εξωτερικό, όταν προβλήθηκε το 1959 στο Φεστιβάλ των Καννών. Εκεί έκανε διεθνείς γνωριμίες, που του εξασφάλισαν τον πρώτο του ρόλο στην ιταλική ταινία «Μεσσαλίνα Αφροδίτη», που αναβίωνε τη ρωμαϊκή εποχή. Από εκεί πέρασε πλέον ως πρωταγωνιστής στην ταινία «Ο θάνατος ενός φίλου» του Φράνκο Ρόσι, που ενίσχυσε το εκτόπισμά του»

Οσο για τις φήμες ότι αρνήθηκε να ενδώσει σε σεξουαλικές προτάσεις, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που θα είχε κάτι τέτοιο στην καριέρα του, ο Κώστας Παπασπήλιος λέει: «Αν και ο ίδιος όταν τον ρώτησα σχετικά απέφυγε να το σχολιάσει, λέγεται ότι όταν ο Λουκίνο Βισκόντι τού πρότεινε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του «Ο Ρόκο και τα αδέλφια του», φαίνεται να επιθυμούσε και κάτι «περισσότερο» μαζί του. Ο Φωκάς για να τον αποφύγει, όταν ο σκηνοθέτης του πρότεινε να βγούνε μαζί μετά από κάποιο γύρισμα, του απάντησε «ναι, να βγούμε, αλλά θα πρέπει να ρωτήσω τη γυναίκα μου αν μπορεί…».

Τότε, λέγεται ότι ο Βισκόντι θύμωσε και, κάπως έτσι,ο πρωταγωνιστικός ρόλος πήγε στον Αλέν Ντελόν και ο Σπύρος περιορίστηκε στον ρόλο του αδελφού του Ρόκο, που δεν είχε μεγάλο κείμενο. Μάλιστα, στο έργο, αν παρατηρήσετε, δεν φαίνεται ποτέ ολόκληρο το πρόσωπό του, παρά μόνο λιγότερο από το μισό προφίλ του!».