Το μοναδικό αρχείο της Αχάια Κλάους

Ενα έγγραφο, μια φωτογραφία, η σελίδα ενός χειρόγραφου βιβλίου…Αξία ανεκτίμητη για έναν ερευνητή-μελετητή της ιστορίας, που θα τα ανακαλύψει σε ένα Αρχείο.

Στην κατηγορία αυτή ανήκει και το Αρχείο της «ΑΧΑΪΑ CLAUSS». Η βούλησή μας να αφιερώσουμε στην ιστορική οινοβιομηχανία ένα από τα ένθετά μας δεν θέλαμε να περιοριστεί στην απαρίθμηση ημερομηνιών και γεγονότων που αποτέλεσαν σταθμό στην πορεία των 154 ετών της εταιρείας. Επιζητήσαμε κάτι περισσότερο.

Ιστορική οινοβιομηχανία

Και το βρήκαμε με τη συνδρομή των διαχειριστών του Αρχείου, Βάλιας Καραπάνου και Γιώργου Μαρόπουλου, ανάμεσα σε επιστολές, φωτογραφικές αποτυπώσεις, βιβλία, περιοδικά εποχής κ.ά. κομμάτια της πλούσιας ιστορίας που συνοδεύει την «ΑΧΑΪΑ CLAUSS».
Η επιστημονική καταγραφή, επεξεργασία και ψηφιοποίηση του Αρχείου, ώστε να διατεθεί ελεύθερα στο κοινό, είναι μια ευχή που θα πρέπει να συνοδεύει κάθε ανάλογη προσπάθεια. Είναι σημαντικό ότι βρίσκεται στα χέρια ανθρώπων που το σέβονται και έχουν τη διάθεση να το μοιραστούν και να το αναδείξουν. Διαφορετικά δεν θα είχε νόημα να μείνει κλεισμένο το πολύτιμο αυτό υλικό σε κούτες, μέσα σε κάποιες σκοτεινές και υγρές αποθήκες, περιμένοντας στωικά την αποσύνθεση που επιφέρει ο χρόνος.

Η ευχή μας είναι να βρεθεί τρόπος και να αξιοποιηθεί περαιτέρω. Μέχρι να συμβεί αυτό, θα αρκούμαστε στις στάλες ιστορίας που θα μας διοχετεύουν οι διαχειριστές του Αρχείου μέσω του ηλεκτρονικού ημερολογίου που δημιούργησαν. Αλλωστε, το καλό κρασί το πίνεις γουλιά -γουλιά…

Το αρχείο

Οι χειρόγραφες λογιστικές καταγραφές, γραμμένες κυρίως στη γερμανική γλώσσα, παρέχουν πληροφορίες για την οινοποιητική αλλά και τη γενικότερη οργάνωση και κοινωνική δράση της εταιρείας από το 1890 μέχρι και τη νεότερη εποχή, οπότε η ιδιόχειρη γραφή αντικαταστάθηκε από τους υπολογιστές

Τι κοινό έχουν ο Γερμανός καγκελάριος Bismark (1889), ο στρατάρχης του πρωσικού στρατού Moltke (1890), ο συνθέτης Frans Liszt, ο επίσης μουσουργός Wagner, ο τ. πρόεδρος της Αμερικής Jimmy Carter, και ο Alexander Fleming με την Αχαΐα;
Η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται στο Ιστορικό Αρχείο της ΑΧΑΪΑ CLAUSS, μαζί με έναν ανεκτίμητο «θησαυρό» από χειρόγραφες και άλλες επιστολές, βιβλία γραμμένα στο χέρι, φωτογραφίες, φιλμ, εργαλεία κ.ά.

Το Ιστορικό Αρχείο της ΑΧΑΪΑ CLAUSS εκτείνεται χρονικά από τις τελευταίες, κυρίως, δεκαετίες του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα, και αποτελείται από τις εξής ενότητες:

Α) ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ
Β) ΕΝΤΥΠΟ ΥΛΙΚΟ
Γ) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Δ) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ-ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ

 

Η δύσκολη αποστολή

Δύσκολα πράγματα. Νά ερευνήσεις τό ύλικό καί νά συγκροτήσεις τό Ίστορικό ’Αρχείο τής εταιρείας. Νά τό άνασυρεις, νά τό διασώσεις, νά τό καθαρίσεις, νά τό καταγράψεις, νά τό τακτοποιήσεις, νά τό ψηφιοποιήσεις, έ, καί νά τό άξιοποιήσεις. Δεν σάς κρύβω, τρομοκρατήθηκα…

Πώς, πείτε μου, πώς νά καταγράψεις τό άρωμα καί τήν ύφή τού γλυκού κρασιού τύπου cherry πού πρωτόφτιαξε ό G. Clauss, καί πώς τήν εύωδία τής Μαυροδάφνης τού 1873; Πώς νά μιλήσεις γιά τή γεύση τού κρασιού Μαλβασίας καί πώς γιά τήν έπίγευσπ τών οίνων DE LUX;
’Ανοίγεις τά παλιά λογιστικά βιβλία – γραμμένα ιδιοχείρως, στή γερμανική γλώσσα φυσικά – HAUPT BUCH, καί βλέπεις νά καταγράφεται σέ άριθμούς δλπ ή άξιοπρεπής έργα-σία τού GusTav Clauss, δλος ό κόπος καί ό μόχθος τών έργατών, δηλ ή άγωνία καί ή άγρυπνία τού Jakob Klipfel, οϊνολόγου καί στενού συνεργάτη τού Clauss.

Αλλωστε, ό Νίκος Μπακουνάκης έγραψε εύστοχα στο «Τό κρασί τοϋ Γουσταύου» του, ότι ή ΑΧΑΪΑ CLAUSS «λειτούργησε ώς ή μοναδική στον κόσμο άγροτική πρεσβεία ένός κρασιού έπιδορπίου άλλά καί ορεκτικού, τής Μαυροδάφνης, καί ταυτόχρονα ώς έστία, πάλι μοναδική, ένός πολιτισμού πολυτέλειας, γαλήνης καί τρυφής».

Καί πράγματι, άκόμα καί οί διάδοχοι τού Κλάους, Βλάσιος Άντωνόπουλος καί ύιοί, δέν ήσαν κάτι λιγότερο άπό «πολίτες τοϋ κόσμου»». Κι δσο γιά τήν ποίηση, ήσαν κι αύτοί έραστές της. Τό Περιοδικόν Δελτίον τό οποίο έξεδίδετο έπί τών ήμερών τους, είναι γεμάτο μέ στίχους…

Κι άκόμα, καθώς έγραψε, πάλι ό Ν. Μπακουνάκης, «Ή ποιητική τού κρασιού, ώς τέχνη τοϋ ποιεϊν, άλλά καί ώς ποίηση, δίνεται πολύ ώραία άπό τον Κωνσταντίνο Άντωνόπουλο, έναν άπόγονο τού Κλάους, όχι άπόγονο έξ αίματος άλλά άπόγονο έξ οίνου, άφοϋ ό παπποϋς του, ό σταφιδέμπορος Βλάσσιος Άντωνόπουλος, άνέλαβε τή γερμανική οινοποιία ΑΧΑΪΑ τό 1919, όταν αύτή παραχωρήθπκε ώς πολεμική άποζπμίωσπ άπό τή Γερμανία στήν Ελλάδα.

Το “Δελτίο”

Είναι φορές που η έρευνα όλων των διαθέσιμων αρχείων μπορεί να οδηγήσει σε περιστατικά και γεγονότα που δεν τα φαντάζεται ο μελετητής.

Ετσι, από μια μικρή πληροφορία που υπήρχε καταχωρισμένη στο «Μηνιαίον πληροφοριακόν δελτίον του Γραφείου Δημοσίων Σχέσεων» της ΑΧΑΪΑ CLAUSS οι υπεύθυνοι του Ιστορικού Αρχείου αναζήτησαν την είδηση στη «Βιβλίο θή· ϊοι Πόλης» της Βουλής των Ελλήνων που στεγάζεται στο πρώην Καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν, στην Αθήνα. Και ιδού η μικρή τους ανακάλυψη: Ο Αριστοτέλης Ωνάσης προσφέρει Santa Helena, στη δεξίωση του γάμου του…

 

Ο Τόφαλος

Εγγραφα, φωτογραφίες, έντυπα, μακέτες και αποσπάσματα από δημοσιεύματα, συγκροτούν το ιδιαίτερο αυτό αρχειακό κομμάτι, με τη βοήθεια του οποίου μπορεί να συμπληρωθεί το παζλ της ιστορίας της «ΑΧΑΪΑ», της Πάτρας και, γιατί όχι, της Ελλάδας!

Λίγοι γνωρίζουν, όρι ο βετεράνος ολυμπιονίκης Δημήτρης Τόφαλος διετέλεσε, πριν και κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αντιπρόσωπος της ΑΧΑΪΑ CLAUSS στην Αμερική.

Η Ενημέρωση

Η συνεχής και αδιάλειπτη έκδοσή του επί 20 σχεδόν χρόνια, επιβεβαιώνει την επιτυχία του περιοδικού. Κι ακόμα, η διακίνηση μέσα από τις σελίδες του, πληροφοριών, φωτογραφιών, συγχαρητηρίων γραμμάτων, ειδήσεων, μελετών οινολογικού, ιστορικού και ποικίλου ενδιαφέροντος, το καταξιώνουν ακόμα και στον ανατέλλοντα τότε, χώρο του marketing
Από το 1964 έως και το 1980 περίπου, η ΑΧΑΪΑ CLAUSS εξέδιδε κάθε μήνα ένα καλαίσθητο, για τα δεδομένα της εποχής, περιοδικό. Το περιοδικό αυτό είχε τον διακριτικό τίτλο ΑΧΑIA-CLAUSS και τον επεξηγηματικό υπότιτλο «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ».

Οι σημάνσεις αυτές γίνονταν ακόμα πιο κατατοπιστικές σε κάποια από τις εσωτερικές σελίδες κάθε τεύχους όπου, μέσα σε γραμμικό, τετράγωνο πλαίσιο δηλώνονταν τα εξής: «ΑΧΑΪΑ CLAUSS: Μηνιαίον Πληροφοριακόν Δελτίον του Γραφείου Δημοσίων Σχέσεων της Οινοποιητικής ΑΕ Εταιρείας ΑΧΑΪΑ CLAUSS, Πάτραι. Υπεύθυνος: Αλέκος Αντωνόπουλος. Επί της ύλης: Γιάννης Καραλής».

 

Η Ψηφιοποίηση

Η ψηφιοποίηση του Αρχείου, συνολικά ή τμηματικά, είναι μια αναγκαιότητα, όχι μόνο για την ιστορία της οινοβιομηχα-νίας, αλλά και για την ιστορία της Πάτρας και της Αχαΐας. «Η ιστορία που κουβαλάει το συγκεκριμένο Αρχείο δεν χωράει σε ένα μουσείο…» εκτιμάει ο Γ. Μαρόπουλος.

Ο ίδιος μόνο τα περιεχόμενα του Αρχείου που είναι γραμμένα στα ελληνικά (τμήμα τους) μπόρεσε να καταγράψει και να επεξεργαστεί, «για να ξέρω τι υπάρχει μέσα».

 

– Από τις “Επιλογές” της “Π” της 27ης Ιουνίου 2015

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News