28η Οκτωβρίου: Τελικά τρώμε ή όχι μπακαλιάρο σκορδαλιά;
Δεν το επιβάλει η μέρα και η αλήθεια είναι ότι δεν συνδέει κάτι την 28η Οκτωβρίου με τον μπακαλιάρο, παρότι υπάρχει αυτή η παρανόηση. Στην Πάτρα όμως και σε πολλές ακόμα περιοχές και την 28η Οκτωβρίου ο κόσμος στην πλειοψηφία «ψηφίζει» μπακαλιάρο σκορδαλιά.
Το «γαστρονομικό» έθιμο είναι παραδοσιακά δεμένο με την ημέρα του Ευαγγελισμού, οπότε και καταλύεται η νηστεία και οι πιστοί επιτρέπεται να φάνε ψάρι, ωστόσο στην Πάτρα τόσο την 28ης Οκτωβρίου, όσο και την ημέρα του Αγίου Ανδρέα, που είναι σε λίγες ημέρες (30 Νοεμβρίου), η πόλη αποκτά μια έντονη μυρωδιά σκόρδου, καθώς σχεδόν κάθε νοικοκυριό φιλοξενεί στο «γιορτινό» τραπέζι του τον μπακαλιάρο με την σκορδαλιά.
28η Οκτωβρίου: O μπακαλιάρος και η σκορδαλιά – Πως καθιερώθηκε το έθιμο;
Η ιστορία του βακαλάου
Η ιστορία του βακαλάου (ή μπακαλιάρου) ξεκινάει από την εποχή των Βίκινγκς, όπου πρωτοεμφανίστηκε σαν εμπορικό προϊόν περί το 800 μ.Χ. Μάλιστα, λέγεται ότι κυνηγώντας βακαλάους, οι Βίκινγκς ανακάλυψαν κατά λάθος το «νέο κόσμο».
Πρώτοι τον πάστωσαν οι Βάσκοι, που ξεκίνησαν το εμπόριο του μπακαλιάρου από το Μεσαίωνα και τον ονόμασαν «ψάρι του βουνού», ενώ στη χώρα μας ήρθε τον 15ο αιώνα και στο ελληνικό τραπέζι μπήκε κατά τη διάρκεια της σαρακοστιανής νηστείας.
Με εξαίρεση τα νησιά και αρκετές παραθαλάσσιες περιοχές, όπου υπήρχε πάντα φρέσκο ψάρι, στην υπόλοιπη Ελλάδα ο παστός μπακαλιάρος ήταν η φθηνή και εύκολη λύση, καθώς συντηρείτο εύκολα εκείνες τις εποχές που δεν υπήρχαν ψυγεία και καταψύκτες. Παστωμένος στο αλάτι, μπορούσε να ταξιδεύει μακριά χωρίς να παθαίνει τίποτα.
Ιστορικά, εκείνοι που έστελναν στην Ελλάδα μεγάλες ποσότητες μπακαλιάρου ήταν οι Άγγλοι, οι οποίοι τον αντάλλασσαν με σταφίδες. Ίσως έτσι εξηγείται και το γιατί ο βακαλάος είναι ιδιαίτερα αγαπητός στην περιοχή της Πελοποννήσου και ειδικώς στην Πάτρα, που αποτέλεσε κέντρο εξαγωγής της σταφίδας.
Βασικά tips για την αγορά μπακαλιάρου:
1. Το κρέας να είναι λευκό -αλλά όχι τόσο λευκό που να φωσφορίζει-, χωρίς υποψία κιτρινίλας και να πατιούνται ελαφρά.
2. Τα φύλλα να είναι παχουλά για να μην διαλυθούν, ούτε να ρουφήξουν όλο το λάδι.
3. Να είναι κατά προτίμηση ξεκοκαλισμένα, ιδιαίτερα αν υπάρχουν παιδιά στο τραπέζι.
4. Αν είναι ήδη ξαρμυρισμένα -τα ψαράδικα διαθέτουν μπακαλιάρο ξαρμυρισμένο και κατεψυγμένο- ακόμα καλύτερα αφού θα γλιτώστε τη φασαρία του ξαρμυρίσματος.
Ξαρμύρισμα:
Το κάθε πότε θα αλλάζετε το νερό έχει να κάνει με τον χρόνο που έχετε στη διάθεσή σας. Αν σας μένουν λιγότερες από 24 ώρες, όσο πιο τακτικά, τόσο το καλύτερο.
Θυμηθείτε πάντως να μην ακουμπάει στον πάτο του σκεύους όπου τον μουλιάζετε -χρησιμοποιείστε ένα σουρωτήρι ή μια σχάρα. Το αλάτι συγκεντρώνετε κάτω και εξοικονομείτε χρόνο.
Τηγάνισμα:
Βγάλτε τον μπακαλιάρο από το ψυγείο τουλάχιστον μισή ώρα πριν. Σκουπίστε τον επιμελώς με απορροφητικό χαρτί και δοκιμάστε μια ακρούλα -μην ανησυχείτε, είναι στην πραγματικότητα ψημένος- για να δείτε πόσο αλάτι έχει.
Για αέρινο τηγανιτό μπακαλιάρο χωρίς κουρκούτι -για τους φανατικούς ακολουθεί συνταγή από το βιβλίο «Μπακαλιάρος» της Μυρσίνης Λαμπράκη- ανακατέψτε σε ένα λεκανάκι αλεύρι με λίγο κορν φλάουρ και αλάτι ανάλογα με το αποτέλεσμα της γευστικής δοκιμής. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε πάπρικα, θυμάρι ή ό,τι άλλο καρύκευμα φαντάζεστε. Σε ένα άλλο λεκανάκι βάλτε σόδα (αναψυκτικό) από την κατάψυξη και κάμποσα παγάκια. Περάστε τον μπακαλιάρο από το αλεύρι, τινάξτε καλά, βουτήξετε τον στη σόδα με τα παγάκια και ξαναπεράστε από το αλεύρι. Τηγανίστε.
Διαβάστε επίσης
Υπόθεση Καθολικής Εκκλησίας: Από τον Αγιο Στέφανο, στη μεγάλη ζωή ο 60χρονος
Ασφάλεια στην Ολυμπία Οδό: Μείωση 96% στα θανατηφόρα τροχαία
Μπαίνει τάξη στα «Σχέδια Πόλης», οι αλλαγές στην Αχαΐα
Πανεπιστήμιο Πατρών – Εργαστήριο Μελισσοκομίας: Άμεση σύνδεση με τους τοπικούς παραγωγούς
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News