Επικίνδυνη «εσωτερική» εμπλοκή στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου
Ο ΑΔΜΗΕ διαψεύδει κυπριακή ιστοσελίδα, ο πρόεδρος της Κύπρου ήταν ιδιαίτερα επιθετικός και ο Μητσοτάκης συγκαλεί το απόγευμα έκτακτη σύσκεψη!
Μπλέκει επικίνδυνα η στρατηγικής σημασίας υπόθεση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου και μελλοντικά με το Ισραήλ.
Παρά την επίσημη διάψευση από τον ΑΔΜΗΕ, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, όχι μόνο λόγω των αντιδράσεων της Τουρκίας, που εμποδίζουν μέχρι στιγμής τις έρευνες, αλλά κυρίως λόγω της σύγκρουσης του ΑΔΜΗΕ με τη Ρυθμιστική Αρχή της Κύπρου σε ό,τι αφορά την οικονομική πτυχή της υλοποίησης του έργου.
Αν και πριν από μία εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Χριστοδουλίδης συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη και έστειλαν θετικό μήνυμα για τη συνέχιση του έργου GSI, τώρα προκύπτει νέα κρίση, με τον Πρόεδρο της Κύπρου να εξαπολύει σφοδρή επίθεση στον πρόεδρο του ΑΔΜΗΕ, κάνοντας λόγο για «εκβιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Με αυτό το δεδομένο και αμέσως μετά την επιστροφή του από την Αμοργό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκαλεί σήμερα Κυριακή στις 17:00 έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με τη συμμετοχή της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και του ΑΔΜΗΕ.
Σημειωτέον, ο πρωθυπουργός ήταν μαζί με τον αρμόδιο υπουργό Σταύρο Παπασταύρου στην Αμοργό και κρίθηκε απαραίτητο να γίνει εκτενέστερη συζήτηση για τα δεδομένα που διαμορφώνονται στο πεδίο, υπό το πρίσμα της έντασης της κυπριακής αντίδρασης.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου, κληθείς να σχολιάσει δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» για επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τη ΡΑΕΚ, με την οποία ζητά να ανατραπεί η απόφαση που του ενέκρινε ανάκτηση εξόδων 82 εκατ. ευρώ, με δικαίωμα είσπραξης μόνο 25 εκατ. για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2025, και να διεκδικήσει την αναγνώριση δικαιώματος ανάκτησης ποσού 251 εκατ. ευρώ για δαπάνες που έχει ήδη πραγματοποιήσει πριν την ολοκλήρωση του έργου, επέλεξε ιδιαιτέρως υψηλούς τόνους:
«Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ».
Ο κ. Χριστοδουλίδης επανέλαβε πάντως ότι στη συνάντησή του με τον Κυρ. Μητσοτάκη υπήρξε πλήρης κατανόηση και συμφωνία για το πώς θα προχωρήσει το έργο, διευκρινίζοντας ότι οι επιλογές ανήκουν στον ΑΔΜΗΕ και όχι στην Ελληνική Κυβέρνηση: «Δεν είναι η Ελληνική Κυβέρνηση που αποφασίζει για τις επιστολές που στέλνει ο ΑΔΜΗΕ, γιατί με την Ελληνική Κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Έλληνα Πρωθυπουργού και εμένα, μετά τη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη».
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), και διαψεύδει την πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δις €, του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά.
Ο λόγος που ο ΑΔΜΗΕ με βάση το προβλεπόμενο συμβατικό δικαίωμά του αιτήθηκε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025, είναι ότι η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει.
Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες.
Αρμόδιες πηγές του ΑΔΜΗΕ επιβεβαιώνουν ότι η εταιρεία κατέθεσε ένσταση αναθεώρησης κατά της απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), η οποία αναγνώρισε μόλις 82 εκατ. ευρώ από τις συνολικές δαπάνες ύψους 250 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί για την κατασκευή του υποβρυχίου καλωδίου διασύνδεση Κρήτης Κύπρου.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ένσταση υποβλήθηκε την τελευταία ημέρα της προβλεπόμενης προθεσμίας, με στόχο να διασφαλιστούν τα συμφέροντα της εταιρείας και να μην υπάρξουν μελλοντικές νομικές εμπλοκές για τη διοίκηση.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι ο ΑΔΜΗΕ κινείται σε πλήρη συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ το ζήτημα πλέον ξεπερνά τα τεχνικά όρια και έχει λάβει διαστάσεις που αφορούν τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου.
Το δημοσίευμα του Φιλελεύθερου αναφέρει τα εξής:
Από ανατροπή σε ανατροπή -και σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια για τις σχέσεις Κύπρου και Ελλάδας- οδηγείται το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με τον ΑΔΜΗΕ να αντιδρά στην καθυστέρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας να πληρώσει τη συμφωνηθείσα πρώτη δόση των 25 εκατ., ζητώντας από τη ΡΑΕΚ… πολλαπλάσια!
Ο Φιλελεύθερος πληροφορείται ότι ο φορέας υλοποίησης του έργου υπέβαλε ένσταση στη ΡΑΕΚ εναντίον της απόφασης της ρυθμιστικής αρχής, ημερομηνίας 31 Ιουλίου 2024, να του εγκρίνει ανάκτηση εξόδων 82 εκατ. ευρώ, με δικαίωμα είσπραξης μόνο 25 εκατ. για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2025. Πληροφορίες φέρουν τον ΑΔΜΗΕ να διεκδικεί να του αναγνωριστεί δικαίωμα ανάκτησης ποσού 251 εκατ. ευρώ για δαπάνες που έκανε μέχρι τώρα, πριν ολοκληρωθεί το έργο.
Με την ένσταση ο ΑΔΜΗΕ ζητά την ακύρωση της απόφασης του Ιουλίου -για τη λήψη της οποίας είχε πιέσει έντονα για μακρά περίοδο- και την αντικατάστασή της από άλλη, μέσω της οποίας θα εγκριθεί η ανάκτηση όλων των εξόδων του για το καλώδιο, καθώς θα γίνονται και θα δικαιολογούνται μέσω της ΡΑΕΚ με τιμολόγια.
Επί της ουσίας, ο ΑΔΜΗΕ επιχειρεί να ανατρέψει το Πλαίσιο Συμφωνίας που είχε υπογραφεί από τις κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας τον Ιούλιο του 2024, το οποίο προβλέπει πως η Κύπρος δεν θα πληρώνει στο στάδιο της κατασκευής του έργου όλα τα έξοδα που γίνονται (κάτι που θα κάνει η Ελλάδα), αλλά μόνο 25 εκατ. τον χρόνο, για την περίοδο 2025-2029.
Όλες οι υπόλοιπες δαπάνες θα πληρωθούν σταδιακά από τους καταναλωτές ηλεκτρισμού στην Κύπρο (με αναλογία 63-37%), μετά τη λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι ο φορέας υλοποίησης αμφισβητεί και επιχειρεί να ανατρέψει το ρυθμιστικό πλαίσιο που ενέκριναν ΡΑΕΚ και ΡΑΑΕΥ τον Ιούλιο του ’24, αφού πρώτα ενσωμάτωσαν σε αυτό το Πλαίσιο Συμφωνίας των κυβερνήσεων για τα 125 εκατ. μέχρι και το 2029 από πλευράς Κύπρου.
Από την στιγμή που η κυπριακή Κυβέρνηση αναγνωρίζει μεν την οφειλή των 25 εκατ. για τις δαπάνες του 2025 αλλά επιφυλάσσεται να την πληρώσει «αφού ικανοποιηθούν και οι δεσμεύσεις του ΑΔΜΗΕ» (κάτι που παραπέμπει στην πραγματοποίηση των θαλασσίων ερευνών μεταξύ Κρήτης και Κύπρου), θεωρείται βέβαιο πως ούτε η ΡΑΕΚ, ούτε πολύ περισσότερο η κυπριακή Κυβέρνηση θα αποδεχθούν το αίτημα του ΑΔΜΗΕ να ανατραπεί η απόφαση του Ιουλίου και να αρχίσει η πληρωμή του ελληνικού οργανισμού με πολύ μεγαλύτερα ποσά, όπως θα προχωρούν οι εργασίες κατασκευής του καλωδίου. Καταργώντας, δηλαδή, τη συμφωνία για πληρωμή μόνο 25 εκατ. τον χρόνο, εντός μίας πενταετίας.
Όμως, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αν η ένσταση του ΑΔΜΗΕ απορριφθεί, τότε ο φορέας υλοποίησης αποκτά δικαίωμα να καταθέσει προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου, ζητώντας από αυτό την ακύρωση της ρυθμιστικής απόφασης του Ιουλίου.
Και θα είναι μάλλον η 3η φορά που ο ΑΔΜΗΕ προσφεύγει στη Δικαιοσύνη εναντίον αποφάσεων της ΡΑΕΚ, με ορατό πλέον τον κίνδυνο το πολυδιαφημσιμένο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης να εξελιχθεί σε μία τεραστίων διαστάσεων νομική σύγκρουση των δύο κρατών, αφού το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΑΔΜΗΕ διατηρεί η Ελληνική Δημοκρατία.
Εκτιμάται από παράγοντες που παρακολουθούν τις εξελίξεις ότι η επιστολή – επίθεση του ΑΔΜΗΕ συνιστά επισημοποίηση της απόφασης του οργανισμού -πιθανό και της ελληνικής Κυβέρνησης- να εμφανίσουν την Κύπρο ότι παρεμποδίζει την υλοποίηση του έργου.
Κληθείς να σχολιάσει απαιτήσεις του ΑΔΜΗΕ σε σχέση με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Φιλελεύθερου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «Να αναφέρω πρώτα ότι έχω ενημερωθεί από το πρωτοσέλιδο που έχετε αναφέρει. Να σημειώσω ότι για το συγκεκριμένο έργο υπάρχει πλήρης κατανόηση και συμφωνία πλαίσιο ανάμεσα στην Ελληνική και στην Κυπριακή Κυβέρνηση.
Πρόσφατα στη Νέα Υόρκη συμφωνήσαμε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό για το πώς προχωρούμε πολύ συγκεκριμένα και, μάλιστα, εκδόθηκε και μια σχετική ανακοίνωση.
Από κει και πέρα, θέλω να το αναφέρω, αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και η Κυπριακή Κυβέρνηση είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι, ωστόσο, μεγαλομέτοχος του ΑΔΜΗΕ είναι η Ελληνική Κυβέρνηση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «δεν είναι η Ελληνική Κυβέρνηση που αποφασίζει για τις επιστολές που στέλνει ο ΑΔΜΗΕ, γιατί με την Ελληνική Κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Έλληνα Πρωθυπουργού και εμένα, μετά τη συνάντηση μας στη Νέα Υόρκη».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
