Η Αμερική διώχνει το Χάρβαρντ από τον κόσμο της: Η απαγόρευση ξένων φοιτητών και το «ξήλωμα» της ήπιας ισχύος του Τραμπ

Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να απαγορεύσει την εισδοχή ξένων φοιτητών στο Χάρβαρντ προκάλεσε διεθνές σοκ. Το σύμβολο της αμερικανικής ακαδημαϊκής λάμψης γίνεται τώρα πεδίο ιδεολογικής μάχης, με σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια εικόνα και επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Αμερική διώχνει το Χάρβαρντ από τον κόσμο της: Η απαγόρευση ξένων φοιτητών και το «ξήλωμα» της ήπιας ισχύος του Τραμπ

Η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να μπλοκάρει την εισαγωγή ξένων φοιτητών σε ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ, το Χάρβαρντ, πυροδότησε σφοδρές αντιδράσεις εντός και εκτός συνόρων. Η ενέργεια αυτή θεωρείται από πολλούς ως άμεσο πλήγμα στη διεθνή ελκυστικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών και στο κύρος της αμερικανικής εκπαίδευσης.

Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ επιχειρεί να ξηλώσει συστηματικά ό,τι θεωρεί ότι συνδέεται με προοδευτικές αξίες. Το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και άλλα κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα στοχοποιούνται ως εστίες «αριστερών ιδεών» και «ιδεολογικής κατήχησης». Η απαγόρευση, αν και προσωρινά μπλοκαρίστηκε από αμερικανικό δικαστήριο, έχει ήδη προκαλέσει διεθνή αίσθηση.

Τι σημαίνει το μπλόκο Τραμπ στο Χάρβαρντ -Πόσους φοιτητές επηρεάζει

Η δημοκρατική γερουσιαστής Τζιν Σαχίν χαρακτήρισε την απόφαση ως «μακροπρόθεσμη ζημιά στην παγκόσμια επιρροή των ΗΠΑ», ενώ ο θεωρητικός της ήπιας ισχύος, Joseph Nye, υπογράμμισε ότι ο Τραμπ αντιλαμβάνεται την παγκόσμια πολιτική μόνο ως πεδίο εξαναγκασμού και πληρωμής, αγνοώντας τον ρόλο της ελκυστικότητας και της επιρροής.

Η απόφαση για το Χάρβαρντ δεν ήταν μεμονωμένη. Ο Τραμπ έχει ήδη στοχοποιήσει τα Smithsonian Museums, το Kennedy Center και την εξωτερική βοήθεια, ενώ επιτίθεται και στον κινηματογράφο με προτάσεις για επιβολή δασμών 100% σε ταινίες που γυρίζονται εκτός ΗΠΑ. Παράλληλα, περιορίζει φωνές όπως η Voice of America και υπονομεύει την επιστημονική κοινότητα, οδηγώντας σε φυγή ταλέντων.

Η διεθνής αντίδραση ήταν άμεση. Η Κίνα μίλησε για «πολιτικοποίηση της εκπαίδευσης», ενώ πανεπιστήμια σε Χονγκ Κονγκ και αλλού προσκαλούν ξένους φοιτητές που δεν γίνονται πια δεκτοί στις ΗΠΑ. Τα στατιστικά είναι εντυπωσιακά: πάνω από 1,1 εκατομμύριο ξένοι φοιτητές φοιτούσαν το 2023–24 σε αμερικανικά πανεπιστήμια – οι περισσότεροι από την Ασία. Αυτοί οι φοιτητές στηρίζουν την οικονομία, εμπλουτίζουν το ακαδημαϊκό περιβάλλον και μεταφέρουν την επιρροή των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο.

Αλλά ο Τραμπ έχει άλλη οπτική. Κατά τη γνώμη της εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους, τα αμερικανικά πανεπιστήμια απλώς «μετατρέπουν τα παιδιά σε ακτιβιστές της αριστεράς». Στο επίκεντρο της πολιτικής του βρίσκεται ο ακραίος ιδεολογικός έλεγχος – και όχι η δημιουργία ενός ανοιχτού, διεθνούς εκπαιδευτικού περιβάλλοντος.

Η ήπια ισχύς των Ηνωμένων Πολιτειών, χτισμένη με κόπο επί δεκαετίες, μοιάζει να αποδομείται από μέσα. Κι αυτό, όπως διαπιστώνουν όλο και περισσότεροι, δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες.