Γιατί δε μπορούμε εύκολα να ξεχωρίσουμε το δεξί από το αριστερό;
Η διάκριση αριστερά-δεξιά είναι στην πραγματικότητα μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία, που απαιτεί μνήμη, γλώσσα, οπτική και χωρική επεξεργασία και νοητική εναλλαγή.
Όλοι το έχουμε πάθει κάποια στιγμή, να μη μπορούμε να ξεχωρίσουμε εύκολα το αριστερό από το δεξί. Γιατί συμβαίνει όμως, αυτό;
Η διάκριση αριστερά-δεξιά είναι στην πραγματικότητα μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία, που απαιτεί μνήμη, γλώσσα, οπτική και χωρική επεξεργασία και νοητική εναλλαγή. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές μόλις αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν το κάνουμε διακρίνουν και γιατί είναι πολύ πιο εύκολο για μερικούς ανθρώπους από άλλους.
«Μερικά άτομα μπορούν να ξεχωρίζουν το δεξιά με το αριστερά, απλά μπορούν να το κάνουν χωρίς να το σκέφτονται», λέει ο Gerard Gormley, γενικός γιατρός και κλινικός καθηγητής στο Queen’s University Belfast στη Βόρεια Ιρλανδία. «Όμως άλλοι πρέπει να περάσουν από μια διαδικασία». Σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν τι συμβαίνει σε λανθασμένα ιατρικά λάθη, ο Gormley και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν έρευνα σχετικά με την εμπειρία των φοιτητών ιατρικής στη λήψη αποφάσεων αριστερά-δεξιά και εξέτασαν τη διαδικασία.
«Πρώτα από όλα, πρέπει να προσανατολιστείς δεξιά από αριστερά στον εαυτό σου», λέει. Όταν η απάντηση δεν έρχεται αμέσως, οι συμμετέχοντες περιέγραψαν διάφορες τεχνικές, από το να φτιάξουν ένα σχήμα L με τον αντίχειρα και τον δείκτη τους, μέχρι να σκεφτούν ποιο χέρι χρησιμοποιούν για να γράψουν ή να χτυπήσουν μια κιθάρα.
Στη συνέχεια, όταν καταλαβαίνεις ποια πλευρά είναι η αριστερή ή η δεξιά κάποιου άλλου, το επόμενο βήμα είναι να περιστρέψεις νοητικά τον εαυτό σου, ώστε να κοιτάς προς την ίδια κατεύθυνση με το άλλο άτομο. «Αν είμαι απέναντί σου, το αριστερό μου χέρι θα είναι απέναντι από το δεξί σου χέρι», λέει ο Gormley. «Αυτή η ιδέα της διανοητικής περιστροφής ενός αντικειμένου προσθέτει έναν επιπλέον βαθμό πολυπλοκότητας». Άλλες έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι τείνουν να το βρίσκουν ευκολότερο να κρίνουν εάν μια εικόνα δείχνει ένα αριστερό ή το δεξί χέρι, φαντάζοντας το χέρι ή το σώμα τους να περιστρέφεται.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε από τη Van der Ham και τους συναδέλφους της το 2020 διαπίστωσε ότι περίπου το 15% των ανθρώπων αυτοαποκρίνονται ως ανεπαρκείς όσον αφορά την αναγνώριση αριστερά και δεξιά. Σχεδόν οι μισοί από τους τετρακόσιους συμμετέχοντες στη μελέτη είπαν ότι χρησιμοποίησαν μια στρατηγική που σχετίζεται με το χέρι για να προσδιορίσουν ποιο είναι ποιο.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν κάτι που ονομάζεται τεστ διάκρισης δεξιά-αριστερά του Μπέργκεν για να σκάψουν βαθύτερα στο πώς λειτουργούν αυτές οι στρατηγικές. Οι συμμετέχοντες κοίταξαν φωτογραφίες ανθρώπων με ραβδί είτε στραμμένους προς το μέρος τους είτε μακριά από αυτούς, με τα χέρια τους σε διάφορες θέσεις και έπρεπε να αναγνωρίσουν το επισημασμένο χέρι τους ως το αριστερό ή το δεξί τους. «Φαίνεται απλό, αλλά είναι κάπως απογοητευτικό αν πρέπει να κάνεις εκατό από αυτά όσο πιο γρήγορα μπορείς, λέει η Van der Ham. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι οι άνδρες έτειναν να ανταποκρίνονται ταχύτερα από τις γυναίκες, αλλά τα δεδομένα δεν επιβεβαίωσαν την προηγούμενη έρευνα που έδειχνε ότι οι άνδρες έχουν καλύτερες επιδόσεις συνολικά στα τεστ διάκρισης αριστερά-δεξιά.
Σε τι οφείλεται η διάκριση αριστερά-δεξιά
Το γιατί ακριβώς οι άνθρωποι διαφέρουν στην ικανότητά τους να ξεχωρίζουν αριστερά από δεξιά δεν είναι ξεκάθαρο, αν και η έρευνα δείχνει ότι όσο πιο ασύμμετρο είναι το σώμα κάποιου (όσον αφορά την προτίμηση του χεριού γραφής, για παράδειγμα), τόσο πιο εύκολο είναι να ξεχωρίζει αριστερά και δεξιά. «Αν η μία πλευρά του εγκεφάλου σου είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από την άλλη, τείνεις να έχεις καλύτερη διάκριση δεξιά-αριστερά», λέει ο Gormely.
Αλλά θα μπορούσε επίσης να είναι κάτι που μαθαίνουμε στην παιδική ηλικία, όπως και άλλες πτυχές της χωρικής γνώσης, λέει ο Van der Ham. «Αν τα παιδιά είναι επιφορτισμένα να βρουν τον δρόμο, αν τα αφήσεις να περπατήσουν μπροστά σου για μερικά μέτρα και να πάρουν τις αποφάσεις, αυτά είναι τα παιδιά που κατέληξαν να είναι καλύτεροι πλοηγοί», λέει. Έρευνα της Alice Gomez και των συνεργατών του στο Ερευνητικό Κέντρο Νευροεπιστημών στη Γαλλία υπονοεί ότι η διάκριση αριστερά-δεξιά είναι κάτι που τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν γρήγορα.
Πηγή: theissue.gr
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
